نجوم (به انگلیسی: Astronomy) علمی است که به مطالعه اجرام آسمانی و پدیدههای مربوط به آنها میپردازد. این علم شامل بررسی ستارگان، سیارات، کهکشانها، ماه، خورشید، دنبالهدارها، سیاهچالهها و دیگر اجرام و پدیدههای کیهانی است.
موضوعات و حوزههای مطالعه این علم
سیارات و اقمار: بررسی ویژگیها، مدارها و جو سیارات و قمرهای آنها.
ستارگان: مطالعه ساختار، تشکیل، تکامل و مرگ ستارگان.
کهکشانها: بررسی ساختار و ترکیب کهکشانها، نحوه شکلگیری و حرکت آنها.
کیهانشناسی: مطالعه ساختار بزرگمقیاس جهان، منشأ و تکامل آن (مانند بررسی بیگبنگ).
اجرام کوچک: مانند شهابسنگها، دنبالهدارها و سیارکها.
پدیدههای کیهانی: مانند انفجارهای ابرنواختری، سیاهچالهها، امواج گرانشی و تابش زمینه کیهانی.
ابزارها و روشها
تلسکوپها: ابزار اصلی برای مشاهده اجرام آسمانی که میتواند نوری، رادیویی، مادون قرمز یا حتی اشعه ایکس باشد.
رصدخانهها: مکانهایی مجهز به تلسکوپ و تجهیزات پیشرفته برای انجام مشاهدات دقیق.
فناوریهای پیشرفته: مانند ماهوارهها و فضاپیماها که امکان مطالعه کیهان را بدون محدودیتهای جو زمین فراهم میکنند.
مدلسازی و شبیهسازی رایانهای: برای فهم بهتر پدیدههای پیچیده کیهانی.
اهمیت
نجوم به ما کمک میکند تا درباره منشأ و سرنوشت جهان دانش بیشتری کسب کنیم. همچنین تحقیقات این علم باعث توسعه فناوریهای نوین میشود که در زندگی روزمره کاربرد دارند. از طرفی دیگر مطالعه آسمان و کیهان، انسانها را به تفکر درباره جایگاه خود در جهان و معنای زندگی سوق میدهد.