مطلس

مَطلَس اصطلاحی است که در متون تاریخی و لغوی برای توصیف نوعی پول یا سکه به کار رفته است. این واژه که ریشه در زبان عربی دارد، به سکه‌هایی اطلاق می‌شده که فاقد هرگونه نقش، نگاره یا نوشته بوده‌اند. در واقع، مَطلَس به پول‌های بی‌نقش و نگار، مانند روپیه‌های بدون سکه، درم‌ها و دینارهای فاقد تصویر یا علائم مشخصه اشاره دارد. این وضعیت، تمایز میان سکه‌های رایج و این نوع پول را آشکار می‌سازد و بر اهمیت نقش و اعتبار ضرب شده بر روی سکه‌ها در دوران گذشته تأکید می‌کند.

این مفهوم، بیانگر اهمیت جنبه‌های بصری و نمادین در تعیین ارزش و اعتبار پول در ادوار تاریخی است. در زمان‌هایی که ضرب سکه و نقش‌های آن، نشان‌دهنده قدرت حاکم، مذهب رسمی یا حتی نمادهای اقتصادی و فرهنگی بوده است، سکه مَطلَس یا بی‌نقش، از این اعتبار بصری و اطمینان‌بخشی عمومی محروم بوده است. واژگانی چون روپیه بی‌سکه یا درم و دینار بی‌نقش که در تعریف این اصطلاح به کار رفته‌اند، به خوبی ماهیت این پول‌ها را روشن می‌سازند؛ پول‌هایی که شاید از نظر وزن و جنس فلز ارزشمند بوده‌اند، اما فاقد هرگونه نشانه یا علامتی بوده‌اند که بتواند اصالت یا ارزش معاملاتی آن‌ها را به سهولت تأیید کند.

لغت نامه دهخدا

مطلس. [ م ُ طَل ْ ل َ ] ( ع ص ) روپیه بی سکه و درم و دینار بی نقش. ( غیاث ) ( آنندراج ).

فرهنگ معین

(مُ طَ لَّ ) [ ع. ] (اِمف. ) نوشتة محو کرده شده.
(مُ طَ لِّ ) [ ع. ] (اِفا. ) پاک کنندة نوشته.

ویکی واژه

نوشتة محو کرده شده.
پاک کنندة نوشته.

جمله سازی با مطلس

بهار از نقره یصافی، در مهای مطلس زد بنام شاه خواهد زد، همانا سکه بر درهم
شد شهر روان بفر نامت این فلس مکلس مطلس
کز، یک اثر عزم تو مردود بماندند چندین متطلس همه چون زر مطلس