به خانواده‌ای از سازهای زهی زخمه‌ای اطلاق میشود که در قرون چهاردهم تا هجدهم میلادی رایج بودند. این خانواده شامل سازهایی نظیر ماندور، تئوربو، و کیتارونه میشود. لوتها دارای بدنه‌ای گلابی‌شکل هستند و معمولاً بین هفت تا چهارده سیم (تکی یا دوتایی) دارند که با انگشت نواخته می‌شوند. موسیقی مخصوص آن با استفاده از یک سیستم نت‌نویسی منحصر به فرد به نام تابلاتور نگاشته میشود. برخلاف گیتار که نت‌ها به صورت آرپژ نواخته می‌شوند، سیم‌ها اغلب به صورت هم‌زمان به صدا در می‌آیند. از نوازندگان برجسته آن در دوران معاصر می‌توان به جولیان بریم و آنتونی رولی اشاره کرد. آن ها از نسل سازهای شرقی اولیه محسوب می‌شوند. در فرهنگ غربی، اعضای خانواده لوت هم به عنوان سازهای تک‌نوازی و هم برای همراهی آواز مورد استفاده قرار می‌گرفتند. این سازها غالباً در کنار سازهای کلاویه‌دار، یا به جای آن‌ها، در ارکسترهای بزرگ و اپراها به کار برده می‌شدند. سیستم نت‌نویسی تابلاتور برای موسیقی لوت، به جای پنج خط معمول حامل، از شش خط تشکیل شده است و به جای نت‌ها، بیشتر از حروف الفبا استفاده می‌کند. از میان سیزده یا چهارده سیم یک لوت، شش سیم آن مانند گیتار با انگشتان دست چپ نگه داشته می‌شوند، در حالی که بقیه نت‌ها باس هستند و با شست نواخته می‌شوند. شش خط حامل در تابلاتور نیز نشان‌دهنده همین شش سیم اصلی هستند. حروف الفبایی نشان می‌دهند که کدام پرده باید روی هر سیم نگه داشته شود. نت‌های باس نیز با حروف و اعداد مشخص می‌شوند و خطوط منحنی بالای حامل برای نمایش ریتم به کار می‌روند.
لوت
لغت نامه دهخدا
چون طفل خرد کو شود از لوتها بزرگ
جسم صغیر من شد از اسرار من کبیر.سوزنی.تا چنو خر ز بهر پشماگند
ببرد گاو لوت و نقل و شراب.سوزنی.دی مرا حاجب امیر بخشم
گفت رو کت امیر ندهد لوت.انوری.گه ز نان طفل می زن لوتهای معتبر
گه ز سیم بیوه می خر جامه های نامدار.کمال اسماعیل.رو که بر لوت شکر نی برزدم
کوری آن وهم کو مفلس بدم.مولوی.لوت خوردند و سماع آغاز کرد
خانقه تا سقف شد پر دود و گرد
دود مطبخ گرد آن پا کوفتن
ز اشتیاق و وجد و جان آشوفتن.مولوی.پیش او هیچ است لوت شصت کس
کر کند خود را اگر گوئیش بس.مولوی.گفت نان و زاد و لوت دوش من
میکشم از بهر قوت این بدن.مولوی.لوتش آورد و حکایتهاش گفت
کز امید اندر دلش صد گل شکفت.مولوی.سایه رهبر به است از ذکر حق
یک قناعت به ز صد لوت و طبق.مولوی.نیست لوت چرب تیغ و خنجر است
جان بباید تافت چه جای سر است.مولوی.مرد گفتش گوشت کومهمان رسید
پیش مهمان لوت می باید کشید.مولوی.هم در آن دم آن خرک بفروختند
لوت آوردند و شمع افروختند.مولوی.ذات ایمان نعمت ولوتی است هول
ای قناعت کرده از ایمان به قول.مولوی.چون روان باشی روان و پای نه
می خوری صد لوت و لقمه خوارنه.مولوی.شیرخواره کی شناسد ذوق لوت.مولوی.و طعامهم [ ای اهل بلاد هرمز ] السمک و التمر المجلوب الیهم من البصرة و عمان و یقولون بلسانهم «خرما و ماهی، لوت پادشاهی » معناه التمر و السمک طعام الملوک.( ابن بطوطه ).
احمد ز ریاضت نشدت کشف بزن لوت
از اهل دل ار نیستی از اهل شکم باش.
فرهنگ معین
(اِ. ) پسر ساده، امرد، تاز.
[ فر. ] (اِ. ) سازی است که در ایران به نام عود معروف می باشد. پیانونوازان فرانسوی در قرون ۱۷ و ۱۸ م. برای این ساز قطعات سبکی می ساختند که بعدها تحت عنوان پرلود، کورانت، ساراباند، کاوت، ژیگ و غیره ظاهر شد.
(اِ. ) غذا، خوردنی.
فرهنگ عمید
۲. [قدیمی] امرد.
غذا، طعام، طعمه، خورش، خوردنی: لوت خوردند و سماع آغاز کرد / خانقه تا سقف شد پر دود و گرد (مولوی: ۲۱۴ ).
* لوت و پوت: [قدیمی] انواع خوردنی ها و طعام ها.
فرهنگ فارسی
طعام، طعمه، خورش، وردنی، لقمه بزرگ، برهنه، عریان، لخت، روت نیزگفته اند
( اسم ) سازیست که در ایران بنام عود معروف میباشد. پیانو نوازان فرانسوی درقرون ۱۷ و ۱۸ م. برای این سازقطعات سبکی میساختند که بعدها تحت عنوان پرلود کورانت ساراباند کاوت ژیگ و غیره ظاهر شد.
نام کویری واقع در شمال کرمان و جنوب شرقی کویر نمک و سیصد گز پست تر از آن و آن بیابانی است خشک و هیچ اثر آب در آن دیده نشود.
فرهنگستان زبان و ادب
دانشنامه عمومی
دانشنامه آزاد فارسی
هریک از اعضای خانوادۀ سازهای زهی زخمه ای متعلق به قرن های ۱۴ تا ۱۸، شامل ماندوره، تئوربو، و کیتارونه. لوت ها گلابی شکلند و تا هفت رشته سیم (تکی یا دوتایی) دارند که با انگشت زخمه می خورند. موسیقی مخصوص لوت با نت نویسی خاصی نوشته می شود که تابلاتور نام دارد و سیم های آن هم زمان نواخته می شوند، نه مثل گیتار به صورت آرپژ. از جمله لوت نوازان امروزین عبارت اند از جولیَن بریم و آنتونی رولی. لوت ها از نسل سازهای شرقی اولیه اند. در غرب، از اعضای خانوادۀ لوت به صورت سازهای تک نوازی و نیز همراهی آواز استفاده می شوند، و اغلب آن ها را در کنار سازهای کلاویه دار، یا به جای آن ها، در هم نوازی های بزرگ و اپرا به کار می برند. نت نویسی موسیقی لوت، تابلاتور، حاملی است که به جای پنج خط معمول از شش خط تشکیل شده است و بیشتر حروف الفبایی دارد تا نت. از میان سیزده یا چهارده سیم یک لوت، شش تای آن ها را مثل گیتار با انگشتان می توان نگه داشت، در حالی که بقیۀ نت ها باس اند و با شست نواخته می شوند. شش خط حامل نشان دهندۀ همین شش سیم است. حروف الفبایی نشان می دهند، کدام پرده را باید روی سیم نگه داشت. نت های باس با حروف و اعداد نشان داده می شوند، و خط های منحنی بالای حامل برای نشان دادن ریتم به کار می روند.
دانشنامه اسلامی
معنی مَا أَلَتْنَاهُم: چیزی از آنان نمی کاهیم کلمه ألتناهم از ماده لوت است که به معنای نقص است، ماضی ثلاثی مجردش لات و باب افعالش ألات میشود، پس معنای ما التناهم در عبارت "وَﭐلَّذِینَ ءَامَنُواْ وَﭐتَّبَعَتْهُمْ ذُرِّیَّتُهُم بِإِیمَانٍ أَلْحَقْنَا بِهِمْ ذُرِّیَّتَهُمْ...
تکرار در قرآن: ۱(بار)
ویکی واژه
سازی است که در ایران به نام عود معروف میباشد. پیانونوازان فرانسوی در قرون ۱۷ و ۱۸ م. برای این ساز قطعات سبکی میساختند که بعدها تحت عنوان پرلود، کورانت، ساراباند، کاوت، ژیگ و غیره ظاهر شد.
خوراک، غذا، خوردنی.
پسر ساده، امرد، تاز.
بینی، دماغ.
جمله سازی با لوت
تو را خلوتسرا در ملک جانست سرای دل طلب از گل چه حاصل
چل شب درین حریم به خلوت چله‌نشین تا محرم حریم شوی در صف صفا
آن دم که نبود بود عالم در خلوت خاص عشق بودم
