فضانورد (astronaut) به شخصی گفته میشود که برای سفر به فضا آموزشدیده و بهکار گرفته میشود. این افراد در زمینههای مختلف علمی، مهندسی، پزشکی و نظامی تخصص دارند و پس از گذراندن مراحل سخت آموزشی، برای مأموریتهای فضایی انتخاب میشوند. آنها به دو دسته اصلی تقسیم میشوند: فضانوردان علمی که بیشتر بر روی تحقیقات علمی و فناوری در فضا تمرکز دارند و فضانوردان خلبان که مسئولیت هدایت فضاپیماها را بر عهده دارند.
آموزش این افراد دارای دورههای فشردهای است که شامل یادگیری دربارهی فضاپیما، سیستمهای هدایت، شرایط فضا، و نحوهی زندگی و کار در شرایط بیوزنی میشود. این آموزشها همچنین دربرگیرنده تمرینات فیزیکی و روانی است تا بتوانند با چالشهای جسمی و روحی سفر به فضا مقابله کنند.
فضانوردان در مأموریتهای فضایی به انجام آزمایشها و تحقیقات علمی میپردازند که به پیشرفت علم و تکنولوژی کمک میکند. این تحقیقات ممکن است شامل مطالعه بر روی تأثیرات بیوزنی بر بدن انسان، آزمایش مواد جدید، و بررسی پدیدههای طبیعی در فضا باشد.
زندگی این افراد در فضا به دلیل شرایط خاص آن بسیار متفاوت از زندگی روی زمین است. آنها باید با محدودیتهای فضایی، کمبود اکسیژن، و چالشهای ارتباطی و تأمین نیازهای اولیه مانند غذا و آب کنار بیایند.