استریلایز، که به معنای فرآیند عقیمسازی یا استریل کردن است، به فرایندی اطلاق میشود که هدف آن از بین بردن تمامی میکروارگانیسمهای زنده، شامل باکتریها، ویروسها، قارچها و هاگهای آنها، از سطوح، مواد خوراکی، یا تجهیزات پزشکی است. این اقدامات حیاتی، که ریشه در منابع علمی معتبر دارند، برای جلوگیری از انتشار عوامل بیماریزا و انتقال عفونتها از طریق این موجودات میکروسکوپی ضروری است.
در راستای دستیابی به این هدف بهداشتمحور، روشهای متنوعی به کار گرفته میشود. روشهای مبتنی بر حرارت، از جمله استفاده از اتوکلاو که با اعمال بخار تحت فشار بالا عمل میکند، به طور گستردهای مورد استفاده قرار میگیرند. علاوه بر این، روشهای شیمیایی با بهرهگیری از مواد گندزدا و ضدعفونیکننده، و همچنین روشهای پرتوزا، که در آنها از تابشهای یونیزه کننده بهره برده میشود، نیز برای حصول اطمینان از عاریسازی کامل محصول یا محیط از هرگونه حیات میکروسکوپی به کار میروند. اهمیت استریل کردن در جلوگیری از آلودگی متقاطع و تضمین ایمنی محصولات، به ویژه در صنایع دارویی، غذایی و پزشکی، بر کسی پوشیده نیست. این فرآیند نه تنها به حفظ کیفیت و ماندگاری مواد کمک میکند، بلکه نقشی اساسی در سلامت عمومی ایفا نموده و از بروز بیماریهای ناشی از میکروارگانیسمهای مضر جلوگیری مینماید.