استثناء به معنای کنار گذاشتن یا خارج کردن چیزی از یک قانون، قاعده یا گروه است. وقتی چیزی یا کسی استثناء میشود، دیگر مشمول شرایط عمومی یا قوانین رایج نمیگردد و برای آن شرایط ویژهای در نظر گرفته میشود. این مفهوم در زبان فارسی و متون حقوقی، ادبی و روزمره کاربرد دارد و نشاندهنده تفاوت یک مورد نسبت به سایر موارد مشابه است.
در حوزه قانون و مقررات، این واژه به مواردی گفته میشود که از قانون عمومی مستثنی شدهاند. مثلاً یک قانون ممکن است شامل همه افراد شود، ولی برای گروه خاصی شرایط متفاوتی قائل شود که همان استثناء است. این کاربرد نشان میدهد قوانین همیشه مطلق نیستند و در موارد خاص، میتوانند تغییر یا اصلاح پیدا کنند تا عدالت یا کاربرد عملی حفظ شود.
در گفتار و نوشتار روزمره، این واژه معمولاً به چیزی گفته میشود که از قاعده عمومی خارج است یا متفاوت از حالت معمول عمل میکند. برای مثال، وقتی میگوییم «همه دانشآموزان باید تکلیف بنویسند، به استثناء حسن»، منظور این است که حسن از این قانون مستثنی شده است.
قولی دیگر گفتهاند که: الَّذِینَ یَدْعُونَ عابدان میخواهد نه معبودان، و باین قول یملک بمعنی ینال است و الا بمعنی لکن و هو الاستثناء المنقطع میگوید ایشان که فزود از اللَّه کسی را میپرستند، شفاعت، هیچ شفیع در نیابند و بر هیچ شفاعت، پادشاه نهاند که هیچ کس از بهر ایشان شفاعت نکند، لکن کسی که براستی گواهی دهد که اللَّه یکی است و بدل داند که یکی است، او مالک شفاعت باشد و شفاعت شفیعان دریابد.
در همه انقلابها بدون استثناء پس از پیروزی انقلاب نیروهای قدرت طلب و نیروهایی که جز قدرت انحصاری چیزی طلب نمیکنند کوشیدهاند انقلاب را به ضدانقلاب تبدیل کنند و جاهلیت را در لباس جدید از نو حاکم گردانند.
منتقدان در مقابل اشکالاتی بر این مسئله گرفتهاند. از جمله اینکه مدافعین نظریه ریاضی در قرآن برای پوشاندن استثناءهای فراوان نظریه خود به توجیهات شگفت و غریب روی میآورند. یا اینکه آیات و واژهها را به صورت گزینشی بررسی میکنند.
تنها محدودیت این اصل هنجارهای بنیادین هستند که در حقوق بینالملل عرفی بر قراردادها ارجحیت دارند. به عنوان مثال اگر دو دولت بر سر پاکسازی قومیتی (که خلاف هنجارهای بنیادین است) معاهدهای امضا کنند آن معاهده الزامآور نیست. البته اخیرا حق مالکیت دولتها و ملت ها بر منابع طبیعی نیز از جمله محدودیت ها و استثناء های این اصل قلمداد شده است. [نیازمند منبع]
شکل ظاهری «اسپکتروم ۱۲۸» شبیه مدل «اسپکتروم +» بود البته به استثناء یک هیت سینک بزرگ خارجی جهت دفع گرمای تنظیمکننده ولتاژ ۷۸۰۵ که با یک هیت سینک داخلی در قسمت راست کیس تعویض گردیدهاست.