اردشیر

این اسم پسرانه یک نام تاریخی و فرهنگی با معانی متعدد و اهمیتی ویژه در تاریخ ایران است. در زیر به تفکیک معانی و تاریخچه این نام اشاره می‌کنیم:

معنی کلی

اردشیر به معنای آن که حکومت مقدس دارد یا شهریاری و پادشاهی مقدس است، و این نام نشان‌دهنده قدرت و اعتبار پادشاهی در تاریخ ایران باستان می‌باشد.

در ادبیات

در شاهنامه، این نام به عنوان پسر گشتاسب معرفی شده است. او در جنگ با ارجاسب تورانی همراه با برادرانش شیدسب و شیرو کشته می‌شود.

شاهان سلسله هخامنشی

اردشیر اول (ملقب به درازدست، پسر و جانشین خشایار شای اول) و دوم (ملقب به باحافظه، پسر و جانشین داریوش دوم) و سوم (پسر و جانشین اردشیر دوم)

شاهان سلسله ساسانی

اردشیر بابکان بنیان‌گذار و نخستین شاه سلسله ساسانی که در فارس مدعی پادشاهی شد. او با کشتن اردوان پنجم به تأسیس سلسله ساسانی موفق شد و نقش مهمی در تاریخ ایران ایفا کرد. دوم و سوم نیز از شاهان ساسانی بودند که هر یک در دوره‌های خود به رهبری و حکومت پرداختند.

تصویر معنی اردشیر

لغت نامه دهخدا

( آردشیر ) آردشیر. ( اِ مرکب ) حریره آرد گندم.
اردشیر. [ اَ دَ / دِ ] ( ص ) کسی را گویند که در قوت و شجاعت بی تهور و جبن باشد. ( جهانگیری ) ( برهان قاطع ) ( آنندراج )

فرهنگ فارسی

نام سه تن از شاهنشاهان ساسانی: اردشیر اول پاپکان ( بابکان ) پسر پاپک ( بابک ) موسس سلسله ساسانی ( ۲۴۱ - ۲۲۴ م. ) وی پس ازتسخیر فارس و کرمان و جزایر خلیج فارس بر اردوان پنجم آخرین پادشاه اشکانی در دشت هرمزگان ( نزدیک شوش ) غلبه کرد و اردوان کشته شد ( ۲۲۴ م. ) دو سال پس ازین تاریخ تیسفون بدست اردشیر افتاد. چون ممالک ایران بر اردشیر مسلم شد وی تصمیم گرفت که با رومیان بجنگد. او از دجله گذشت و ایالت رومی بین النهرین را تسخیر کرد. الکساندر سوروس امپراتور روم بمقابله او شتافت. با اینکه فتح نصیب ایرانیان شد نتایجی که اردشیر می خواست بدست نیاورد ولی در ۲۳۷ نصیبین و حران را فتح کرد. سپس متوجه ارمنستان شد و پادشاه آن را با تدبیر مخصوص به قتل رسانید و آن کشور را جزو ایران کرد وی سردار مقتدر و کشورستان و پادشاهی مدبر بود. یا اردشیر دوم. یازدهمین شاهنشاه ساسانی ( ۳۸۳ - ۳۷۹ م. ) وی برادر شاپور بزرگ است و مورخان ایرانی او را نکوکار و تازیان ویرا [ جمیل ] لقب داده اند. اردشیر پادشاهی دادگستر بود. از وقایع ایام سلطنت او جنگ باهونها و کشمکش بر سر ارمنستان است. یا اردشیر سوم. بیست و پنجمین شاهنشاه ساسانی ( ۶۲۹ - ۶۲۸ م. ) فرزند شیرویه. وی د ر خرد سالی بسلطنت برگزیده شد و بدست شهروراز سردار معروف کشته گردید.
نرم نکوکار و نیکوکار
( آرد شیر ) حریره آرد گندم

فرهنگ اسم ها

اسم: اردشیر (پسر) (فارسی، اوستایی، پهلوی) (تاریخی و کهن) (تلفظ: ardešir) (فارسی: اَردشير) (انگلیسی: ardeshir)
معنی: آن که حکومت مقدس دارد، شهریاری و پادشاهی مقدس، کسی که دارای چنین شهریاری است، ( اَعلام ) ) ( در شاهنامه ) پسر گشتاسب که در جنگ با ارجاسب تورانی همراه با برادرانش شیدسب و شیرو کشته شد، ) نام سه تن از شاهان ایران از سلسله ی هخامنشی، اردشیر اول: ملقب به درازدست [، پیش از میلاد]، پسر و جانشین خشایار شای اول، اردشیر دوم: ملقب به باحافظه [، پیش از میلاد] پسر و جانشین داریوش دوم، اردشیر سوم: [= اخس]، [، پیش از میلاد] پسر و جانشین اردشیر دوم، ) نام سه تن از شاهان ایرانی از سلسله ی ساسانی، اردشیر اول: [= اردشیر بابکان]، بنیانگذار و نخستین شاه [، میلادی] سلسله، که در سال در فارس مدعی پادشاهی شد و اصفهان و کرمان را تسخیر کرد و پس از کشتن اردوان پنجم ( ) به تأسیس سلسله ی پادشاهی تازه ای توفیق یافت، اردشیر دوم: [، میلادی]، برادر و جانشین شاپور ذوالاکتاف، اردشیر سوم: [، پسر و جانشین قباد دوم، که در هفت سالگی به تخت نشست و پس از مدت کوتاهی به دست برادرش کشته شد، به معنی شهریاری و پادشاهی مقدس، ( در اعلام ) نام چند تن از پادشاهان هخامنشی، از شخصیتهای شاهنامه، نام مؤسس سلسله ساسانی، فرزند ساسان

جملاتی از کلمه اردشیر

مقام ساتراپی اسپاردا به تیثرئوستس داده شد و هنگامی که تیثرئوستس در اواخر تابستان ۳۹۵ پ.م. به دیدار اردشیر رفت، آریائوس و پاسیفرنس را به عنوان ژنرال در شهر سارد گذاشت. در زمستان ۳۹۵-۳۹۴ پ.م.، آریائوس با سپهرداد دیدار کرد. او احتمالاً سعی می‌کرد که او را برای پیوستن به شورش علیه پادشاه علاقه‌مند کند. گزنفون می‌گوید که سپهرداد به آریائوس اعتماد کرد زیرا پیشتر نیز، او در شورشی علیه پادشاه نقش داشته بود.

پس از فتح مصر، دیگر شورش گسترده‌ای علیه حکومت مرکزی رخ نداد و سراسر امپراتوری به‌طور کامل فرمانبردار و تحت کنترل شاه بزرگ اداره می‌شد. اردشیر سوم در سال ۳۳۸ پیش از میلاد با دسیسه وزیر خود، باگواس خواجه مسموم شد و به قتل رسید. سپس باگواس فرزند او به نام ارشک را با نام سلطنتی اردشیر چهارم بر تخت نشاند.