واژه «ابراء» از ریشه عربی «برء» گرفته شده و در لغت به معنای «بیزار کردن»، «بری کردن»، «شفا دادن» و «رهانیدن» است. در متون قدیمی و دینی، این واژه گاه به معنای رهایی از بیماری یا رفع مشکل و بهبود حال بیمار به کار رفته است. به عبارت دیگر، ابراء در این معنا نوعی پاکسازی و اصلاح وضعیت فرد است و همواره با مفهوم رهایی و شفا همراه بوده است.
در اصطلاح فقهی و حقوقی، این اصطلاح به عملی یکجانبه گفته میشود که توسط طلبکار انجام میگیرد و موجب سقوط تعهدات مدیون میشود. یعنی اگر طلبکاری به بدهکار خود بگوید که دینت را از تو بری کردم، ابراء تحقق یافته و ذمه مدیون از آن دین پاک میشود. این عمل یکجانبه است و نیازی به موافقت یا رضایت بدهکار ندارد. این عمل میتواند به صورت اسقاط حق یا تملیک دین به مدیون انجام شود و آثار قانونی خاص خود را دارد.
این واژه علاوه بر کاربرد حقوقی، در معنای کلی نیز نشاندهنده «صرف نظر کردن از چیزی»، «بیزار کردن از عیب یا وام» و «رهایی دادن» است. در این دیدگاه، ابراء نه تنها یک مفهوم حقوقی، بلکه نمادی از بخشش، رهایی و شفاست. بنابراین این واژه در متون دینی، ادبی و حقوقی به شکلی گسترده به کار رفته و همواره با مفهوم رهایی و پاکسازی همراه بوده است.