آژیر به عنوان یک پیام شنیداری یا دیداری، اطلاعاتی درباره یک مشکل یا وضعیت خاص ارائه می‌دهد و در واقع نوعی هشداردهنده محسوب می‌شود. این هشداردهنده‌ها انواع مختلفی دارند، از جمله دزدگیر و ساعت زنگ‌دار. آژیرها همچنین در خودروهای امدادی، انتظامی، آتش‌نشانی و آمبولانس به کار می‌روند تا شرایط را برای حرکت سریع این خودروها در حین انجام مأموریت فراهم کنند. آژیرها در انواع ساختمان‌ها، وسایل نقلیه امدادی و همچنین در سیستم‌های دزدگیر به کار می‌روند. آژیرها در حفاظت از جان و اموال ساکنان و همچنین در تسهیل واکنش سریع در مواقع بروز حوادث، نقش حیاتی ایفا می‌کنند.
اژیر
لغت نامه دهخدا
کنون باید آژیر بودن ز شیر
که در مهرگان بچه دارند زیر.فردوسی.که برگشت از اینگونه افراسیاب
همانا بجنگ تو دارد شتاب
سپه را بیارای و آژیرباش
شب و روز با ترکش و تیر باش.فردوسی.پراندیشه شد نامجوی از تباک
دلش گشت از آن پیر پر ترس و باک
براه اندر از پیر آژیر بود
که با او سپاهی جهانگیر بود.فردوسی.ز بدخواه روز و شب آژیر بود
بهر جای خوردنْش نخجیر بود.فردوسی.هم از دشمن آژیر بودن بجنگ
نگه داشتن بهره نام و ننگ.فردوسی.برستم بفرمود کآژیر باش
شب و روز با مغفر و تیر باش.فردوسی.- آژیرتر؛ احذر:
ز دشمن ز نخجیر آژیرتر
برِ دوست پیوسته چون تیر و پر.فردوسی. || قوی. توانا:
گرت رای با آزمایش بود
همه روزت اندر فزایش بود
شود جانت از دشمن آژیرتر
دل و مغز و رایت جهانگیرتر.فردوسی.چو آژیر باشی ز دشمن به رای
بداندیش را دل برآید ز جای.فردوسی. || ( اِ ) قوّت. توان. توانائی:
چراگاه این گاو کمتر نبود
هم آبشخورش نیز بدتر نبود ( کذا )
به پستان چنین خشک شد شیر اوی
دگرگونه شد رنگ و آژیر اوی.فردوسی.برِ زادفرخ یکی پیر بود
که در کار کردن پرآژیر بود.فردوسی. || غلبه. || بانگ. || بعض فرهنگها به این کلمه معنی آماده و حاضر و آگاه و زیرک و ذکی و دانا و هشیار، بهوش و هوشمند و تیزفهم داده اند و ظاهراً در معنی این کلمه در بعض شواهد مذکوره فوق باشتباه افتاده اند. و نیز آژیر را به معنی پرهیزکاری آورده و بیت اسدی: سراسر همه دشت... را مثال قرار داده اند و بی شبهه بدین معنی نیست و بعضی به معنی ژی و آبگیر و گَوی که در آن آب جمع شده گفته اند و بیت منوچهری را شاهد گذرانیده اند:
شیر دهدْشان بپای مادر آژیر...
و آن نیز بی شک غلط است. در ابیات ذیل معنی کلمه بر نگارنده مجهول است:
ازار از یکی چرم نخجیر بود
گیا خوردن و پوشش آژیر بود.فردوسی.زبان در سخن گفتن آژیر کن
خرد را کمان و زبان تیر کن.فردوسی.
فرهنگ معین
( اَ ) (ص. ) هوشمند، زیرک، آژیر.
فرهنگ عمید
( آژیر ) ۱. صدایی خاص و ممتد برای باخبر کردن دیگران از حادثه.
۲. دستگاهی که صدا را برای هشدار و تخدیر ایجاد می کند.
۳. [قدیمی] باهوش، هوشمند، هوشیار، زیرک.
۴. [قدیمی] محتاط، مراقب: سپه را بیارای و آژیر باش / شب و روز با ترکش و تیر باش (فردوسی: ۴/۲۳۶ ).
فرهنگ فارسی
برحذر محتاط
اژیر: اجیر، باهوش، هوشمند، هوشیار، زیرک، محتاط، برحذر، حذرکننده، آژیر: زیرک، هوشیار، پرهیزگار، اجیر هم می گ
( صفت ) هوشمند زیرک هوشیار ذکی دانا عاقل پرهیز گار آژیر.
فرهنگستان زبان و ادب
{alarm} [علوم مهندسی، قطعات و اجزای خودرو] دستگاهی الکتریکی یا مکانیکی که با ایجاد صدا یا هر نشانۀ دیگر آگاهی و هشدار دهد
دانشنامه عمومی
آژیرها در خودرو های امدادی، انتظامی، آتش نشانی و آمبولانس هم استفاده میشوند تا شرایط را جهت حرکت سریع این نوع خودروها در حین ماموریت فراهم آورد.
آژیر کلمه ای فارسی است و معنای آن محتاط باش و بپرهیز است. فردوسی می گوید:
کنون باید آژیر بودن ز شیر که در مهرگان بچه دارند زیر
آژیر (فیلم ۱۹۳۸). آژیر ( انگلیسی: Alarm ) یک فیلم به کارگردانی لائو لائوریتسن و آلیس اوفردریکس است که در سال ۱۹۳۸ منتشر شد.
آژیر (فیلم ۲۰۰۸). آژیر ( انگلیسی: Alarm ) فیلمی در ژانر درام است که در سال ۲۰۰۸ منتشر شد.
ویکی واژه
جمله سازی با اژیر
بود کاغاله و کاژیره قرطم چو خبه خاکشی زردچوبه هرده
روی کرده چو تخم کاژیره به نفاق و دل اندرون تیره
