کلمه «خاکزاد» به معنای کسی است که از خاک آفریده شده یا خاستگاه و ریشهاش به خاک بازمیگردد. این واژه اشارهای به سادهزیستی و پیوند انسان با طبیعت دارد و یادآور اصل و ماهیت زمینی انسان است. در زبان فارسی، خاکزاد هم به شکل واقعی و هم به صورت استعاری کاربرد دارد.
در معنای حقیقی، خاکزاد به آدمی اشاره دارد که از خاک و طبیعت سرچشمه گرفته است. در معنای مجازی، این واژه به عنوان لقبی فروتنانه استفاده میشود، وقتی فرد میخواهد تواضع و سادهزیستی خود را نشان دهد. چنین کاربردی بیشتر در ادب، گفتار مؤدبانه یا موقعیتهای رسمی دیده میشود.
استفاده از «خاکزاد» به عنوان صفت یا لقب، هم یادآور ریشههای انسانی و هم بیانگر فروتنی و احترام به اصل وجود است. این کلمه با تأکید بر تواضع و پیوند انسان با زمین، ارزشهای اخلاقی و فرهنگی مانند فروتنی، شکرگزاری و احترام به طبیعت را منتقل میکند.