بندمه واژه‌ای در زبان فارسی است که به طور کلی به معنی دکمه به کار می‌رود. این کلمه که ریشه‌های کهنی در زبان فارسی دارد، اغلب برای اشاره به گوی یا مهره‌ای که برای بستن گریبان (یقه یا قسمت جلوی لباس) استفاده می‌شده، به کار رفته است. در منابع معتبر لغت‌شناسی فارسی مانند برهان، آنندراج، رشیدی و ناظم الاطباء، بندمه به عنوان مترادفی برای تکمه و گوی گریبان معرفی شده است.
در ادامه همین معنا، در فرهنگ جامع‌تر فرهنگ فارسی معین، نیز واژگان بندیمه، بندنه و بندینه به عنوان هم‌معنی‌های بندمه ذکر شده‌اند و همگی به تکمه و گوی گریبان ارجاع داده‌اند. این تعدد در واژگان با ریشه‌های مشابه، نشان‌دهنده گستردگی و اهمیت کاربرد این اجزاء در پوشاک سنتی و تاریخی ایران است. اهمیت این کلمه در آن است که به جزئیات ظریف اما کاربردی در طراحی و دوخت لباس اشاره می‌کند.
در نهایت، با توجه به ارجاعات موجود در فرهنگ‌های لغت، می‌توان گفت که بندمه و مترادف‌های آن، بخشی از واژگان توصیفی لباس در زبان فارسی محسوب می‌شوند که بر عنصری خاص برای بستن و تزئین لباس، به ویژه در ناحیه یقه و گریبان، تأکید دارند. این کلمات ما را به یاد سبک‌های پوشش و ظرافت‌های خیاطی در دوره‌های گذشته می‌اندازند و نشان از غنای زبان فارسی در بیان جزئیات فرهنگی و تاریخی دارند.
