ابزار آتشکش، که با نامهای گوناگون در زبان فارسی شناخته میشود، وسیلهای است کاربردی با طراحی ساده اما کارآمد. این ابزار معمولاً از یک بخش فلزی سرپهن و مستحکم تشکیل شده که به دستهای بلند متصل است. وظیفه اصلی آن، جابجایی و بیرون کشیدن مواد داغ مانند زغال گداخته یا اخگرها از درون اجاقها، منقلها و تنورهاست. علاوه بر این، آتشکش در تنورها برای به هم زدن و تنظیم حرارت آتش نیز به کار میرود و به کاربر امکان کنترل بهتر شعله را میدهد.
در گویشهای منطقهای ایران، معانی واژه آتشکش یا واژههای مشابه آن، دایره معنایی وسیعتری یافته است. به عنوان مثال، در گویش تونی و گویش گنابادی، آتشکش به ابزاری اشاره دارد که برای جمعآوری و جابجایی خاکستر یا خاکروبه به کار میرود؛ چیزی شبیه به خاکانداز. این کاربرد نشاندهنده انعطافپذیری زبان و انطباق آن با نیازهای روزمره در مناطق مختلف است.