آتش‌کش

ابزار آتش‌کش، که با نام‌های گوناگون در زبان فارسی شناخته می‌شود، وسیله‌ای است کاربردی با طراحی ساده اما کارآمد. این ابزار معمولاً از یک بخش فلزی سرپهن و مستحکم تشکیل شده که به دسته‌ای بلند متصل است. وظیفه اصلی آن، جابجایی و بیرون کشیدن مواد داغ مانند زغال گداخته یا اخگرها از درون اجاق‌ها، منقل‌ها و تنورهاست. علاوه بر این، آتش‌کش در تنورها برای به هم زدن و تنظیم حرارت آتش نیز به کار می‌رود و به کاربر امکان کنترل بهتر شعله را می‌دهد.

در گویش‌های منطقه‌ای ایران، معانی واژه آتش‌کش یا واژه‌های مشابه آن، دایره معنایی وسیع‌تری یافته است. به عنوان مثال، در گویش تونی و گویش گنابادی، آتش‌کش به ابزاری اشاره دارد که برای جمع‌آوری و جابجایی خاکستر یا خاکروبه به کار می‌رود؛ چیزی شبیه به خاک‌انداز. این کاربرد نشان‌دهنده انعطاف‌پذیری زبان و انطباق آن با نیازهای روزمره در مناطق مختلف است.

لغت نامه دهخدا

( آتش کش ) آتش کش. [ ت َ ک َ / ک ِ ] ( اِ مرکب ) افزاری که بدان آتش در تنور آشورند.

فرهنگ فارسی

( آتش کش ) نام ابزاری که بدان آتش در تنور آشورند

ویکی واژه

ابزاری سرپهن و دسته‌دار که با آن آتش و زغال گداخته از بخاری و منقل بیرون می‌کشند. ابزاری که با آن آتش را در تنور به هم می‌زنند.
اَتِشْ کَشْ: در گویش تونی و گویش گنابادی یعنی خاک انداز، خاکروبه،
(قدیم): وسیله‌ای برای قلعه‌گشایی؛ وسیله‌ای که در زمان باستان برای انتقال آتش از محلی به محل دیگر از آن سود می‌جستند.

جمله سازی با آتش‌کش

بس که ظلمت بود و تاریکی ز پیش می‌ندید آتش‌کشی را پیش خویش
من نلافم ور بلافم همچو آب نیست در آتش‌کشی‌ام اضطراب
این چنین آتش‌کشی اندر دلش دیدهٔ کافر نبیند از عمش