دانشنامه اسلامی
به یقین می دانیم که آنچه می گویند تو را سخت غمگین می کند در واقع آنان تو را تکذیب نمی کنند ولی ستمکاران آیات خدا را انکار می کنند.
این آیه در مکه بر پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نازل گردیده است.
حفص بن غیاث البختری از امام صادق علیه السلام روایت کند که امام به وی فرمود: ای حفص، بر تو باد که در جمیع امور صابر و شکیبا باشی زیرا خداوند که محمد صلی الله علیه و آله را مبعوث فرمود وی را به صبر و رفق و مدارا امر نمود و در این باره برای او آیه ای نازل کرد، آنجا که فرماید: «وَاصْبِرْ عَلی ما یَقُولُونَ وَاهْجُرْهُمْ هَجْراً جَمِیلًا».
و نیز طی آیه دیگری فرمود: «وَلاتَسْتَوِی الْحَسَنَةُ وَلَاالسَّیِّئَةُ ادْفَعْ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ فَإِذَا الَّذِی بَیْنَکَ وَ بَیْنَهُ عَداوَةٌ کَأَنَّهُ وَلِیٌّ حَمِیمٌ».
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم بر تمام صدمات و لطماتی که به او وارد کرده بودند، صبر نمود و همه اذیت و آزارهائی که از طرف کفار بر او می شد، تحمل کرد تا جائی که تاب تحمل برای وی نمانده بود سپس آیه «وَلَقَدْ نَعْلَمُ أَنَّکَ یَضِیقُ صَدْرُکَ بِما یَقُولُونَ» نازل گردید.
در عین حال کفار بر شدت آزار خویش افزودند و پیامبر از این حیث زیاد غمگین و دلتنگ شد سپس این آیه برای او نازل گردید و رسول خدا صلی الله علیه و آله باز بر خویش لازم دید که شکیبائی ورزد و تحمل شدائد را بنماید و در عین حال به یاد خدا باشد تا جائی که فرمود: بار خدایا من از این همه آزارها و اذیت ها که درباره خودم و اهل و خویشاوندانم از ناحیه کفار وارد می آید، صبر می کنم ولی درباره تکذیب آنها نتوانم صبر کرد سپس خداوند آیه «وَلَقَدْ خَلَقْنَا السَّماواتِ وَالْأَرْضَ وَ ما بَیْنَهُما فِی سِتَّةِ أَیَّامٍ وَ ما مَسَّنا مِنْ لُغُوبٍ» را نازل فرمود از آن به بعد پیامبر در جمیع حالات صبر و تحمل را پیشه خود قرار داد و خداوند او را بوجود ائمه و پیشوایان از عترت او و نیز صفت صبر و شکیبائی آنان را در شدائد و مصائب و سختی ها طی آیه «وَ جَعَلْنا مِنْهُمْ أَئِمَّةً یَهْدُونَ بِأَمْرِنا لَمَّا صَبَرُوا وَ کانُوا بِآیاتِنا یُوقِنُونَ» بشارت داد.