سراجا

لغت نامه دهخدا

سراجا. [ س ِ ] ( اِخ )همشیره زاده ترابای خوش نویس است. در بدو حال نقاشی میکرد، ترک کرده در مقام قناعت و صلاح بوده کمال پرهیز داشت و عبادت بسیار میکرد. در مذمت بی نماز گفته :
آن سجده پیش آدم و این پیش حق نکرد
شیطان هزار مرتبه بهتر ز بی نماز.
مدتی در اصفهان با میرزا حسن واهب مشاعره داشت ،گاهی بیتی میگفت منجمله شعرش این است در تعریف اصفهان :
از آن درفش فریدون گرفت عالم را
که پیش دامن آهنگر صفاهانست.( از تذکره نصرآبادی ص 395 ).

فرهنگ فارسی

همشیره زاده ترابای خوش نویس است در بدو حال نقاشی میکرد ترک کرده در مقام قناعت و صلاح بوده کمال پرهیز داشت و عبادت بسیار میکرد .

دانشنامه اسلامی

[ویکی الکتاب] معنی سِرَاجاً: چراغ
معنی وَهَّاجاً: چیزی که نور و حرارت شدیدی داشته باشد (منظور از چراغ وهاج در عبارت "وَجَعَلْنَا سِرَاجاً وَهَّاجاً "خورشید است)
ریشه کلمه:
سرج (۴ بار)
تعبیر به «سراج» (چراغ) درباره «خورشید» و «نور» در مورد «ماه» به خاطر آن است که نور «خورشید» از درون خودش می جوشد مانند چراغ، اما نور «ماه» از درون خودش نیست و شبیه بازتابی است که از آئینه منعکس می شود; و لذا کلمه «نور» که مفهوم اعمی دارد در مورد آن به کار رفته است. این تفاوت تعبیر، در آیات دیگر قرآن نیز دیده می شود.
«سراج منیر» بودن پیامبر(صلی الله علیه وآله) با توجّه به این که «سراج» به معنای «چراغ» و «منیر» به معنای «نور افشان» است اشاره به معجزات و دلائل حقانیت و نشانه های صدق دعوت پیامبر است، او چراغ روشنی است که خودش گواه خویش است، تاریکیها و ظلمات را می زداید، و چشم ها و دل ها را به سوی خود متوجّه می کند، و همان گونه که آفتاب آمد دلیل آفتاب، وجود او نیز دلیل حقانیت او است.
چراغ. آنچه با فتیله و روغن روشن می‏شود و از هر چیز نورانی سراج تعبیر می‏شود (مفردات) .، . منظور از هر دو سراج آفتاب است. سراج چهار بار در قرآن آمده است سه تا درباره خورشید است که دو تا از آنها نقل شد سوّمی . اسن چهارمی درباره حضرت رسول خدا صلی اللّه علیه و اله و سلم است که فرمود: اوصافیکه در این دو آیه برای آن حضرت نقل شده عبارت اند از: شاهد، مژده، رساندن، انذار کننده، داعی به سوی خدا و چراغ نور دهنده. در بسیاری از آیات، قرآن و شریعت نور نامیده شده مثل . ، . قرآن و شریعت که نور نخصوص اند از وجود حضرت رسول صلی اللّه علیه و اله و سلم ظاهر می‏شود پس در این صورت آن حضرت چراغ نور پاش است و قرآن و شریعت نور و روشنائی او می‏باشد وه چه عالی تعبیری است «وَ سِراجاً مُنیراً». امیر المؤمنین علیه السلام در خطبه 92 نهج البلاغه درباره آن حضرت فرمود «فَهُوَ اِمامُ مَنِ اتَّقی... سِراجٌ لَمَعَ ضَوْءُهُ وَ شِهابٌ سَطَعَ نُورُهُ، وَ زَنْدٌ بَرَقَ لَمْعُهُ».