اتروپین
فرهنگ عمید
فرهنگ فارسی
دانشنامه عمومی
نام ژنریک: آتروپین سولفات
طبقه دارویی: آلکالوئید بلادونا، آنتی کولینرژیک
نام تجاری: Atropisol ( آتروپیسول ) ، Dicatro ( دیکاترو )
گرفته شده از گیاه: atropa belladonna
رده درمانی: آنتی کولینرژیک ( پاراسمپاتولیتیک ) ، واگولیتیک ( مهارکننده عصب واگ ) ، آنتی آریتمی
اشکال دارویی: آمپول، قرص، قطره
مکانیسم اثر: بلوک گیرنده های استیل کولین، افزایش ضربان قلب، کاهش حرکات ( تونیسیته عضلات صاف ) دستگاه گوارشی، دستگاه ادراری و صفراوی و اثرات ضد ترشحی. ممانعت از اثرات موسکارینی استیل کولین در محل های پس سیناپس ریشه های عصبی پاراسمپاتیک مثلاً در عضلات صاف، غدد ترشحی و سیستم عصبی مرکزی، ممانعت از ترشح بزاق، ترشحات برونی و تعریق با دوزهای پایین، گشاد شدن مردمک ( میدریاز یا همان مردمک گشادی ) ، افزایش ضربان قلب ( اثرات واگولیتیک ) ، برهم خوردن تطابق چشم با دوزهای متوسط و کاهش حرکات دستگاه گوارش و دستگاه ادراری با دوزهای بالا و ممانعت از ترشح اسید معده با دوزهای خیلی بالا. آتروپین، اثر استیل کولین روی گره های SA و AV را بلوک می کند. سرعت تخلیه الکتریکی گره سینوسی را افزایش می دهد و دوره پاسخ مؤثر گره AV را کاهش می دهد و اثر ضد آریتمی اعمال می کند. شروع اثر آن سریع است و نیمه عمر آن حدود ۴ ساعت است و دفع کلیوی دارد. وضعیت دسترسی: کلاس۲
• برادیکاردی سینوسی علامت دار
• آنتی دوت مسمومیت با سموم ارگانوفسفره در دوز های بالا
• برادی آریتمی ( ریتم جانکشال یا escape )
• ممانعت از ترشح بزاق و رفلکس های قلبی واگ
• گشادکننده مردمک قبل از جراحی
• درمان کوتاه مدت یا جلوگیری از برونکواسپاسم و گشادکننده برونش
• آسیستول
• فعالیت الکتریکی بدون نبض ( PEA ) با ریتم قلبی کمتر از ۶۰
از آتروپین در دوزهای بالاتر به عنوان پادزهر ( آنتی دوت ) برای مسمومیت با سموم ارگانوفسفرهها تا حد رفع شدن علائم مسمومیت استفاده می شود.
برادیکاردی علامت دار: افرادیکه برادیکاردی خفیف دارند ( ضربان بین ۵۰ تا ۶۰ ) معمولا بدون علامت هستند اما وقتی ضربان کم تر شود، علایمی چون سنکوپ ( syncope ) سرگیجه ( dizziness ) ضعف ( weakness ) خستگی ( fatigue ) درد قفسه سینه ( chest pain ) نفس های کوتاه ( shortness of breath ) گیجی ( confusion ) اختلال خواب و تپش قلب نشان می دهند.
دانشنامه آزاد فارسی
آلکالوئید حاصل از بلادون. بلادون گیاهی با خواص سمی است. آتروپین کارکردی آنتی کولینرژیک دارد و از عبور برخی موج های عصبی پاراسمپاتیک جلوگیری می کند. در پیش درماناستفاده می شود تا ترشحات ششی و برونشی، و ترشحاتِ ناشی از التهابات معده ای را کاهش دهد. همچنین، داروی ملایمی برای رفع گرفتگی ها، ازجمله گرفتگی عضلانی است و برای فراخ ترکردن مردمک چشم نیز مصرف می شود. آتروپین از نام آتروپوس، یکی از سه سردار سرنوشت یونانی که جان آدمیان را می گرفتند، گرفته شده است.
