دانشنامه اسلامی
فقیهان در سخنانشان از بعضی احتیاط ها سلب مشروعیت و نفی مطلوبیت نموده و از آن ها به عنوان احتیاط های مخرّب، نامشروع و ضد احتیاط ] کرده اند.در حالی که پسندیده بودن ذاتی و عقلی احتیاط مورد پذیرش همگان است و در کتاب های فقهی و اصولی با الهام از آموزه های دینی ، احتیاط به عنوان یک روش پسندیده و راه رستگاری و نجات از هلاکت مورد توصیه و تأکید واقع شده است.
← چگونگی جمع احتیاط مطلوب ونامطلوب
افراط و تفریط و خروج از حدّ اعتدال بیماری عمومی است و همواره دامن گیر زندگی بشر بوده و به ویژه برای جریان های علمی و فکری خطر و تهدیدی جدی به شمار می آید.در دنیای اسلام در خصوص رویکردهای دینی همواره عده ای افراطی و گروهی تفریطی زیان های بزرگی به بار آورده اند، برای نمونه می توان از دخالت دادنِ بی حدّ و مرزِ عقل و روشنفکرمآبی از نوع قیاس های ابوحنیفه ای و تحجّر و جمودِ بر ظواهر از نوع حنبلی یاد کرد.چنان که روشنفکرمآبی و عقیده به حل همه چیز با دخالت و تصرف در نصوص و قیاس و فلسفه بافی ها در دنیای اسلام زیان هایی به بار آورده که اگر متعادلان عادل و مصلحان صالح با آن برخوردی منطقی نکرده بودند معلوم نبود امروز چه چیزی را به نام دین و احکام دین به خورد مسلمانان دهند.همچنین جمود و تحجّر و تکیه بر ظواهر بدون دخالت دادن منطق و عقل و اجتهاد ، اسلام و فقه را در نگاه دیگران متهم به ناتوانی برای اداره جامعه می کند. هر دو جریان زیان بخش ، در قالب های مختلف امروز قدرت و نقش تعیین کننده دین را با بی رحمی مورد حمله قرار می دهد.
وظیفه علما در امر رفع شبهات
فقهای بزرگ ـ که همواره عزیز و سربلند باشند ـ باید با حضور فعّال و مؤثّر خود در عرصه فرهنگی جامعه و جهان ، شبهه ها و اشکال هایی که بعضی به طور طبیعی در ذهن ها خلجان پیدا می کند و پاره ای توسط مخالفان و یا بدتر از آن ها به دست خودباختگان کم مایه دامن زده می شود بشناسند و پاسخ و راه حلّی منطقی ارائه دهند و با استفاده از وسایل ارتباط جمعی و دیگر امکانات عصر رایانه و اینترنت جوانان و جوامع را دریابند.
← اجتهاد پویا در عصر حاضر
...
