امیر الحاج

لغت نامه دهخدا

امیرالحاج. [ اَ رُل ْ حاج ج ] ( ع اِ مرکب ) کسی که ریاست کاروان حجاج را بعهده میگیرد. رجوع به امیرالحج شود.

فرهنگ عمید

سرپرست قافلۀ حجاج که هر ساله از طرف دولت تعیین می شود.

فرهنگ فارسی

کسی که ریاست کاروان حجاج را بعهده میگیرد .

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] امیر الحاج یا «امام الحاج» یا «امام موسم » به سرپرست حجاج اطلاق می شود. از آن در باب حج سخن رفته است.
سرپرستی حاجیان از دیدگاه امامیه از شئون امامت است که در عصر معصومان علیهم السلام خود آن بزرگواران یا منصوب از جانب آنان، و در عصر غیبت، فقیه جامع الشرایط یا منصوب از جانب وی عهده دار آن است.
← امیر الحاج در روایات
امیر الحاج به دلیل داشتن این منصب، احکام ویژه ای دارد که ذیلاً بدان اشاره می شود.
← وظایف استحبابی امیرالحاج درقبال حجاج
۱. ↑ حلی، جعفر بن حسن، شرائع الاسلام، ج۱، ص۱۸۸.
...
[ویکی اهل البیت] از منصب هایی است که ارتباط مستقیم با حکومت اسلامی دارد و از این رو، نصب امیر الحاج از شئون حکومت و از اختیارات و وظایف حاکم اسلامی است و کسی نمی تواند بدون اذن حاکم، این منصب دینی و اجتماعی را بر عهده بگیرد.
در سال دهم هجری پیامبر خدا صلی الله علیه و آله خود عازم سفر حج شد و طبعا خود، امیر الحاج بود و پس از وی حاکمان جامعه؛ اعم از عادل و فاسق با تأسّی به سیره پیامبر صلی الله علیه و آله یا خود در موسم حج عازم زیارت بیت اللّه الحرام شده و امارت حج را بر عهده داشته اند یا فردی را به عنوان امیر الحاج منصوب می کردند؛ زیرا عزیمت حجاج به حج برای عبادتی که دارای جنبه های مختلف فردی، اجتماعی، معنوی، سیاسی، اقتصادی و اخلاقی است بدون امیر و سرپرست به سامان نمی رسد.
نخستین کسی که مستقلا به عنوان امیر الحاج از سوی پیامبر صلی الله علیه و آله عازم سفر حج شد و نیز ابلاغ برائت از مشرکان را بر عهده گرفت، امام علی بن ابی طالب علیه السلام بود و در زمان خلافتش ابن عباس از سوی آن حضرت امارت حج را بر عهده داشت.
محمد محمدحسن شرّاب؛ "فرهنگ اعلام جغرافیایی، تاریخی در حدیث و سیره نبوی"؛ ترجمه حمیدرضا شیخی.