حجت

حجت. [ ح ُج ْ ج َ ] ( ع اِ ) نمودار. دلیل. بینة. برهان. سلطان. امثولة. ثبت. آوند. ( ؟ ) آنچه بدان دعوی ثابت شود. مادل به علی صحة الدعوی. و قیل الحجة و الدلیل واحد. ( تعریفات جرجانی ص 56 ). تهانوی گوید: بالضم، مرادف للدلیل. کما فی شرح الطوالع، والحجة الالزامیة هی المرکبة من المقدمات المسلمة عند الخصم، المقصود منهاالزام الخصم و اسکاته. و هی شائعة فی الکتب. القول بعدم افادتها الالزام لعدم صدقها فی نفس الامر قول بلادلیل لایعبأبه. کذا ذکر المولوی عبدالحکیم فی حاشیة الخیالی. ( کشاف اصطلاحات الفنون ). ج، حجج

( اسم ) ۱ - دلیل برهان. ۲ - معلوم تصدیقی که موصل بمجهول تصدیقی باشد مانند: عالم متغیر است. و هر متغیر حادث است - که موصل اند به: پس عالم حادث است. حجت خود بر سه قسم است: قیاس استقرائ تمثیل. یا حجت اقناعی. حجتی است که مفید گمان باشد نه یقین و مقصود از آن گمان بمقصود باشد مانند متواترات و غیره که قیاس خطابی است. یا حجت الزامی. مرکب از مقدمات مسلم. نزد خصم است که مقصود از آن اسکات و الزام خصم باشد ( از کشاف ۲۴۸ فرع. سجد. ) یا حجت قطعی. حجتی است که مفید یقین باشد و مقصود از اقام. آن رسیدن بنتیج. قطعی باشد ۳ - سبب موجب. ۴ - حکم امر. ۵ - فتوای قاضی قضا. ۶ - رهبر پیشوا رهنمون. یا حجت حق بر خلق. انسان کامل. تر از امام و بالاتر ۷ - یکی از مراتب روحانیت اسماعیلیه پایین از داعی. ۸ - سند مدرک. جمع: حجج. یا اتمام حجت. ۱ - تمام کردن بینه و دلیل. ۲ - اولتیماتوم یا الزام حجت. تمام کردن بینه و دلیل.
لقب امام دوازدهم