در مذهب شیعه دوازده امامی شامل ده عمل اساسی است که مسلمانان شیعه باید به انجام آنها بپردازند: نماز، روزه، زکات، خمس، حج، جهاد، امر به معروف، نهی از منکر، تولّی و تبرّی. در اصطلاح شیعه دوازده امامی، فروع دین به مسائلی اشاره دارد که به اعمال و عبادات مربوط میشود. بهطور کلی، احکام شرعی اسلام به دو دسته تقسیم میشوند: دسته اول که به اعمال و طاعات مربوط است، به عنوان احکام فرعی یا عملی شناخته میشود و دسته دوم که به معرفت و اعتقاد مربوط میگردد، به عنوان احکام اصلی یا اعتقادی نامیده میشود. عالمان مسلمان آموزههای دینی را به دو دسته اصول و فروع تقسیم کردهاند. اصول دین شامل باورهای بنیادی است که فرد با اعتقاد به آنها به عنوان مسلمان شناخته میشود. از سوی دیگر، به احکام شرعی اسلام در زمینههای مختلف عبادتها و معاملات اشاره دارد. به عبارت دیگر، آن شامل مجموعهای از تکالیف است که یک مسلمان باید به آنها عمل کند. مکارم شیرازی، اسلامشناس و یکی از مراجع تقلید، بر این باور است که تقسیمبندی تعالیم اسلامی به اصول و فروع هیچگونه ریشه و منبعی در قرآن و روایات، چه از منابع شیعه و چه از منابع اهل سنت، ندارد. او اشاره میکند که تنها در برخی روایات به تفاوتهایی در مبنای برخی آموزههای اسلامی نسبت به دیگر تعالیم اشاره شده است و به نظر میرسد اصطلاحات اصول دین و فروع دین توسط متکلمان مسلمان ابداع شده است و هیچ محدودیتی در شمارش فروع دین وجود ندارد. همچنین، او معتقد است که عدم ذکر یک عبادت یا حکمی از احکام شرعی مانند حجاب در فروع دین به معنای کمارزش بودن آن در نظام آموزههای اسلامی نیست.
فروع دین
دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] احکام عملی شریعت را فروع دین می گویند.فروع دین اسلام بسیار است و تعدادی از فروع دین به شرح زیراست: نماز، روزه، خمس، زکات، حج، جهاد، امر به معروف، نهی از منکر، تولی،و تبری.احکام و دستورات دیگری مانند خرید و فروش، ازدواج، قصاص، دیات، قضاوت و... از فروع دین است.
تعالیم آیین اسلام، دارای دو بخش اعتقادی و عملی اند. بخش اعتقادی، از اصول دین و مذهب سخن می گوید و بخش عملی، از فروع دین. بخش دوم را از آن رو «فروع» خوانند که در برابر «اصول» جای دارد نه از آن رو که اهمّیّت ندارد. از این رو، پایبندی به فروع دین نیز- همچون اصول دین- واجب است.
فروع دین
فروع دین مجموعه ای از وظایف و تکالیف عملی است که پیامبر اسلام (صلی الله و علیه و آله) برای سعادت دنیوی و اخروی انسان ها از وحی برگرفته و ابلاغ کرده است.برخی از فروع دین، رابطه انسان با خدا را در قالب قوانین و احکام بیان می کنند و وظایفی را برای او پیش می کشند؛ وظایفی همچون نماز، روزه و حج. برخی دیگر به وظایفی که انسان ها در برابر یکدیگر دارند نظر دارند و روابط انسانی را تنظیم می کنند؛ مانند جهاد، خمس و بیع.