حمایل. [ ح َ ی ِ ] ( ع اِ ) حَمائِل. ج ِ حمالة، در گردن آویخته. دوال شمشیر و آنچه در بر اندازند. جواهر و زرینه که زنان در گردن اندازند و از زیربغل بدر آورند. ( یادداشت مرحوم دهخدا ) : دو ساعد را حمایل کرد بر من فروآویخت از من چون حمایل.منوچهری.فتنه مشو هیچ بر حمایل زرین علم نکوتر ز علم ساز حمایل.ناصرخسرو.حمایل دستها در گردن یار درخت نارون پیچیده بر نار.نظامی.حمایل ها فکنده هر کسی زیر یکی شمشیر و دیگر زخم شمشیر.نظامی.رجوع به حمالة شود. - حمایل بستن : برین تن کو حمایل بر فلک بست بسرهنگی حمایل چون کنی دست.نظامی.- حمایل شمشیر ؛ دوال شمشیر. ( ناظم الاطباء ). - حمایل فلک ؛ میل شمالی یا جنوبی فلک. ( ناظم الاطباء ). - حمایل کردن : بسرهنگی حمایل کردن تیغ بسا مه را که پوشد چهره در میغ.نظامی.گوهمه شهرم نظر کنند و ببینند دست در آغوش یار کرده حمایل.سعدی.- حمایل کش : صبح مفرد رو حمایل کش در رکابت نفس برآرد خوش.نظامی.|| پارچه ابریشمی دوال مانندی پهن برنگ سفید یا سرخ یا سفید و سرخ یا سبز یا آبی و جز آن به اعتبار درجات که پادشاه بنوکرهای خود در ازای خدمات میدهد و در روز سلام آنرا زیب پیکر خودمی کنند. || قرآن کوچکی که در بر می آویزند. ( ناظم الاطباء ).
فرهنگ معین
(حَ یِ ) [ ع . حمائل ] (اِ. ) ۱ - بند شمشیر و آن چه به شانه و پهلو آویزند. ۲ - قرآن کوچکی که به بغل آویزند.
فرهنگ عمید
= حماله
فرهنگ فارسی
حمایل، بندشمشیر، آنچه به شانه وپهلو آویزان کنند (اسم ) جمع حماله و حمیله . ۱ - بند های شمشیر آنچه بشانه و پهلو آویزند مانند شمشیر و جز آن . ۲ - قر آن کوچکی که در بر آویزند . ۳ - پارچ. ابریشمین و دوال مانند و پهن برنگهای مختلف که پادشاه بخدمتکاران باعتبار درجات و بازای خدمات آنان عطا کند .
فرهنگستان زبان و ادب
{harness} [علوم نظامی] بند برزنتی چهاررشته ای که معمولاً سربازان پیاده نظام از روی دوش به فانوسقه می بندند
دانشنامه آزاد فارسی
حَمایِل نوعی پوشش نواری شکل و معمولاً از جنس ابریشم و در رنگ های مختلف. این پوشش را معمولاً در مراسم دولتی به مناسبت تقدیر و افتخار به طور مورّب بر روی یک شانه اشخاصی همچون شاهان یا رؤسای دولت آویزان می کنند. رنگ حمایل و سبک آن معمولاً نشان دهندۀ موقعیت و عنوان پاداش و نوع خدمت فرد به دولت یا کشور است. در دوران قاجار و پهلوی، حمایل ها را شاهان به خدمتگزاران حکومتی اعطا می کردند.
دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] حمایل عنوان تسمه شمشیر می باشد. حمایل به تسمه شمشیرگفته می شود. کاربرد حمایل درفقه از آن به مناسبت در باب صلات و ارث نام برده اند.نماز خواندن با حمایل تهیه شده از میته و پوست حیوان حرام گوشت باطل است. شمشیر میت از حبوه به شمار می رود که به پسربزرگ تر می رسد.آیا حمایل شمشیر نیز جزء حبوه است؟برخی بر جزئیت و الحاق آن به شمشیر تصریح کرده اند.
ویکی واژه
حمائل بند شمشیر و آن چه به شانه و پهلو آویزند. قرآن کوچکی که به بغل آویزند.
