چرخاب. [ چ َ ] ( اِ مرکب ) چرخی که آب آنرا میگرداند. ( ناظم الاطباء ). || چرخ آب کشی. چرخ چاه. دولاب. چرخ دولاب. || گرداب. ( آنندراج ). خربله و گرداب. ( ناظم الاطباء ) : ز تاب مهر سرکرده لب آب هزاران چرخیات از بهر چرخاب.منیر ( در تعریف گرما، از آنندراج ).رجوع به چرخ و چرخ آب کشی و چرخ چاه و چرخ دولاب شود. چرخاب. [ چ َ ] ( اِخ ) مؤلف مرآت البلدان نویسد: «اسم یکی از محلات قدیم اصفهانست که در استیلای افاغنه خراب شده ». ( از مرآت البلدان ج 4 ص 218 ). چرخاب. [ چ َ ] ( اِخ ) دهی از دهستان براآن ، بخش حومه شهرستان اصفهان که در خاور شهر واقع و جزء اصفهان است. ( ازفرهنگ جغرافیایی ایران ج 10 ). چرخاب. [ چ َ ] ( اِخ ) دهی از دهستان چمچال بخش صحنه شهرستان کرمانشاه که در 12هزارگزی جنوب صحنه و 12هزارگزی شوسه کرمانشاه به همدان واقع است. دشت ، سرد و معتدل است و 66 تن سکنه دارد. آبش از گاماسیاب ، محصولش غلات ، حبوبات و توتون. شغل اهالی زراعت وراهش مالرو است. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 5 ).
فرهنگ معین
(چَ ) (اِمر. ) چرخی که به قوة آب حرکت کند.
فرهنگ عمید
۱. چرخی که به قوۀ آب حرکت کند، چرخی که آب آن را بگرداند. ۲. گرداب.
فرهنگ فارسی
( اسم ) ۱- چرخی که بقو. آب حرکت کند. ۲- گرداب . دهی از دهستان برا آن بخش حومه شهرستان اصفهان ٠
فرهنگستان زبان و ادب
{gyre} [علوم جَوّ] سامانۀ جریان اقیانوسی در مقیاس باد سیاره ای
دانشنامه عمومی
چَرخاب ( gyre ) یک سامانهٔ جریان اقیانوسی در مقیاس باد سیاره ای است. اصطلاح چرخاب در اقیانوس شناسی و برای اشاره به جریان های بزرگ چرخشی که اجزای آن جریان های اقیانوسی هستند کاربرد دارد. این چرخش بر اثر نیروی کریولیس ایجاد می شود. • چرخاب اقیانوس هند • چرخاب شمالی اقیانوس اطلس • چرخاب جنوبی اقیانوس اطلس • چرخاب شمالی اقیانوس آرام • چرخاب جنوبی اقیانوس آرام
دانشنامه آزاد فارسی
چرخاب (gyre) چرخش سطحی و حلقوی آب اقیانوس در دریای بزرگ. در واقع نوعی جریان۱ است. چرخاب ها عظیم و دایم اند و در نیمه های شمالی و جنوبی سه اقیانوس اصلی گسترده اند. علت حرکت این جریان ها بادهای غالب و اثرِ کوریولی۲ است. چرخاب ها در نیمکرۀ شمالی در جهت حرکت عقربه های ساعت، و در نیمکرۀ جنوبی در خلاف آن حرکت می کنند. currentCoriolis effect
