سترون

لغت نامه دهخدا

سترون. [ س َ ت َرْ وَ / س ُ ت ُرْوَ ] ( ص ) هندی باستان «ستری » ( بی حاصل ، ناحاصلخیز )، ارمنی «سترج » ، یونانی «ستیره » ، لاتینی «ستریلیس » ،گتی «ستیرو» ، یهودی فارسی «استروند» . رجوع کنید به استرون. ( حاشیه برهان قاطع چ معین ). زن نازاینده و عقیمه را گویند و معنی ترکیبی این لغت استرمانند است چه ستر بمعنی استر، و ون به معنی شبه و مانند باشد و چون استر نمی زاید او را به این اعتبار بدین نام خوانده اند. ( برهان ). زنی که نزاید. عقیم. ( صحاح الفرس ) ( شرفنامه ). زن عقیم که بهندی بایج گویند و وجه تسمیه آن است که سَتَر حیوان معروف که آن را قچر گویند و لفظ ون کلمه تشبیه است ، چون از حیوان مذکور توالد و تناسل نمیشود پیدایش او از خر نر و اسب ماده باشد. لهذا به این اسم مسمی گشت اگر چه معنیش از مؤید و کشف ثابت شده مگر وجه تسمیه به این تصریح از استقراء فقیر مؤلف است. ( آنندراج ) ( غیاث ) :
ندانی ای بعقل اندر خر کنجد بنادانی
که با نر شیربرناید سترون گاو ترخانی.غضایری.کنون شویش بمرد و گشت فرتوت
از آن فرزند زادن شد سترون.منوچهری.نفس نباتی ار به عزبخانه باز شد
عیبش مکن که مادر بستان سترونست.انوری.دلم آبستن خرسندی آمد
اگر شد مادر روزی سترون.خاقانی ( دیوان ص 323 ).کاف و نون بوده سترون از هزاران سال باز
زاده فرزندی که شاهنشاه کیهان آمده.خاقانی.دبنین و سترون بین که رستند
که بر پشت و شکم چیزی نبستند.نظامی.|| زنی که بیش از یک فرزند نزاییده باشد. ( برهان ) ( شرفنامه ).

فرهنگ معین

(سَ تَ وَ ) (ص . ) نازا، عقیم ، زنی که بچه نیاورد.

فرهنگ عمید

۱. نازاینده مانند استر، نازا، عقیم، استرمانند: کنون شویش بمرد و گشت فرتوت / از آن فرزند زادن شد سترون (منوچهری: ۸۶ ).
۲. استریل.
* سترون کردن: (مصدر متعدی ) (پزشکی )
۱. عقیم کردن، نازا ساختن.
۲. استریل کردن.

فرهنگ فارسی

استرمانند، نازاینده، نازا، عقیم، زن بی بچه
( صفت ) نازا عقیم .

فرهنگستان زبان و ادب

{sterile} [پزشکی] کاملاً عاری از باکتری یا قارچ یا ویروس یا دیگر ریزاندامگان های بیماری زا و غیربیماری زا
{sterile} [پزشکی] ناتوان از تولید مثل متـ . نازا، عقیم * واژۀ "نازا" صرفاًً در مورد زنان به کار می رود. "سترون" مصوب فرهنگستان اول است.

ویکی واژه

نازا، عقیم، زنی که بچه نیاورد.