زهک

لغت نامه دهخدا

زهک. [ زَ ] ( ع مص ) کوفتن چیزی را. ( منتهی الارب ) ( از آنندراج ) ( ازناظم الاطباء ). کوفتن چیزی را میان دو سنگ. ( از اقرب الموارد ). || بردن و پرانیدن باد خاک را.( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ) ( از اقرب الموارد ). سخت جستن باد باشد. ( جهانگیری ) ( از برهان ).
زهک. [ زَ / زِ ] ( اِ ) شیر زنان و شیر حیوانات نوزاییده باشد و آن را آغوز و فله نیز گویند و عربان لِباء خوانند. ( برهان ) ( از انجمن آرا ) ( آنندراج ) ( از ناظم الاطباء ) ( از جهانگیری ) ( از فرهنگ فارسی معین ). از: «زه » + «ک »، پسوند نسبت . ( حاشیه برهان چ معین ). لباء. فله. ماک. آغوز. فرشه. ( یادداشت بخط مرحوم دهخدا ) :
کشک دارو زهک زرداب لبن جغرات ماست
چربه شیر و زبده مسکه دوغ کردی بارخر.بسحاق اطعمه ( از جهانگیری ).

فرهنگ معین

(زِ هَ ) (اِمصغ . ) شیر زنان یا جانوران دیگر نو زاییده ، آغوز، فله .

فرهنگ عمید

آغوز، فله، نخستین شیر گاو یا گوسفند پس از زاییدن.

فرهنگ فارسی

( اسم ) شیر زنان یا جانوران نو زاییده آغوز فله .
کوفتن چیزی را سخت جستن باد باشد

دانشنامه عمومی

زَهَک یکی از شهرهای استان سیستان و بلوچستان ایران است. این شهر، مرکز شهرستان زهک است.
امار این شهر برپایه سرشماری سال ۱۳۹۵، برابر با ۱۳٬۳۵۳ تن بوده است.
شهرستان زهک در شمال شرقی استان سیستان و بلوچستان و در نقطهٔ پایانی جادهٔ ترانزیت و خط آهن که دارد ساخته می شود و چابهار را به مرز افغانستان پیوند می دهد جای دارد و مرز میلک نقطه مهمی و مهندی در پیوستن ایران و آسیای میانه است و ۲۱۳ کیلومتر با مرکز استان فاصله دارد.
بر پایه آیین نامه هیئت وزیران، بخش شهرکی از شهرستان زابل جداسازی شده است و به شهرستان زهک ب امرکزیت زهک پیشبرد یافت.
این شهر دارای آب و هوایی گرم و خشک است. مردم آن کمابیش کشاورز و دامدار هستند و به انگیزه باشیدن دریاچه فصلی ( فرگردی ) هامون شماری از باشندگان به پیشه صیادی و ماهیگیری پیشه وری دارند.
از جاهای دیدنی این شهرستان می توان به چاه نیمه ها که در پنج کیلومتری شهر زهک جای دارند یاد کرد. کنش های پژوهشگری دانشگاه زابل در بنیاد پژوهشی و گردشگری بقیه ا۰۰۰ دانشگاه زابل در کنار چاه نیمه ها زمینه رشد و گسترش و آبادانی بخش کشاورزی را فراهم می سازند.
این شهرستان از ایستگاه پرورش ماهی زهک به نام تنها ایستگاه افزونکاری ماهیان افزونگری ماهیان گرم آبی در خاور کشور با گنجایش فراهم آوردن ۳ میلیون تکه بچه ماهی و دو کارگاه مدار بسته پرورش ماهیان سرد آبی با گنجایش ۱۰۰ تن در سال و فزونگری ماهیان سرد آبی با گنجایش ۵/۵ میلیون تن در سال و بهترین نژاد گاو سیستانی با اماری افزون بر ۱۴۰ هزار راس برخوردار می باشد.
سد زهک که در ۲۷ کیلومتری جنوب شرقی زابل قرار دارد رودخانه سیستان را به دو کانال بخشبندی می کند. یکی کانال طاهری و دیگری کانال شهر نامیده می شود.
ساخت دانشگاه آزاد زهک نیز از سال ۱۳۸۵ آغاز شده است.
شهر هخامنشی دهانه غلامان یا دروازه بردگان در پیرامون زهک قرار دارد.
بررسی باستان شناختی در تپه گوری کهنه زهک به شناسایی دو دوره استقراری اشکانی و «اسلامی پسین» انجامیده است. این شهرهم اکنون دروازه تجارت ایران به کشور افغانستان و جاده ابریشم می باشد
ذبیح الله کوهکن فوتبالیست لیگ برتری و بازیکن باشگاه فوتبال ماشین سازی تبریز متولد زهک می باشد