آناهید، ایزدبانوی باروری در اساطیر ارمنی، نماد رونق میوهها و زایمان به شمار میرفت. او به عنوان هشیارترین مادر و نماینده بهترین ارزشها، یکی از ارجمندترین الههها محسوب میشد و لقبهایی چون حیاتبخش و افتخار ملت ارمنی را داشت و همچنین حامی الهههای عشق، آب و باروری بود. معبد اصلی او در یرزنکا و معبد دیگری در شهر آرتاشات واقع شده بود. پرستش وی تحت تأثیر فرهنگ ایرانی به ارمنستان راه یافت. معنای لغوی نام آناهید به معنای پاک و بینقص است. شاه یرواند، پادشاه دودمان یرواندی، مجسمه آناهید را به معبدی در نزدیکی باگاران و در کنار رود آخوریان منتقل کرد. سپس آرتاشس یکم این مجسمه را به پایتخت خود، آرتاشات، برد. در اطراف معابد، رمههایی از گوسالههای ماده سهساله که به وی تقدیم شده بودند، چرا میکردند. بر پیشانی این گوسالهها علامتی به شکل مشعل داغ شده بود که نشاندهنده قربانی مقدس بود. صدها مرد و زن به عنوان خادمان معبد به این مکانها اهدا میشدند و به آنها اهداییان مقدس یا مقدسپرستان گفته میشد. در تقویم باستانی ارمنی، نوزدهمین روز هر ماه به نام آناهید شناخته میشد.