گیاه گوشت خوار (Carnivorous Plants) گیاهی است که برخی یا بیشتر مواد مغذی خود را از طریق شکار و مصرف حشرات و دیگر بندپایان، و گاهی نیز پستانداران و پرندگان کوچک به دست می‌آورد. این گیاهان معمولاً در مکان‌های آبی و آفتابی رشد می‌کنند، جایی که خاک آن‌ها نازک و فقیر از مواد مغذی، به ویژه نیتروژن است، مانند باتلاق‌های اسیدی. به همین دلیل، برای تأمین نیتروژن مورد نیازشان، به شکار حشرات و سایر موجودات کوچک روی می‌آورند.
ویژگی‌های گیاه گوشت خوار
برای اینکه یک گیاه به عنوان گوشت خوار شناخته شود، باید پنج ویژگی زیر را داشته باشد:
شکار طعمه در تله‌ها: این گیاه باید بتوانند طعمه را در تله‌های خود به دام بیندازند.
کشتن طعمه: گیاه باید طعمه را بکشد.
هضم طعمه: گیاه باید توانایی هضم طعمه را داشته باشد.
جذب مواد مغذی: گیاه باید بتواند مواد مغذی حاصل از طعمه‌های کشته شده و هضم شده را جذب کند.
استفاده از مواد مغذی برای رشد: گیاه باید از این مواد مغذی برای رشد و توسعه خود استفاده کند.
مکانیزم‌های تله‌گذاری
این گیاهان دارای پنج مکانیزم اصلی برای تله‌گذاری هستند:
تله‌های چاله‌ای (Pitcher traps): در این نوع، طعمه در یک برگ پیچیده که حاوی آنزیم‌های گوارشی یا باکتری‌هاست، به دام می‌افتد.
مانند گیاهان خانواده Sarraceniaceae و Nepenthaceae.
تله‌های چسبنده (Flypaper traps): این تله‌ها از مایع چسبناک برای جذب طعمه استفاده می‌کنند.
مانند گیاهان خانواده Droseraceae.
تله‌های نیشگون‌گیر (Snap traps): این تله‌ها با حرکات سریع برگ‌ها طعمه را به دام می‌اندازند.
مانند گیاه Venus flytrap (Dionaea muscipula).
تله‌های مثانه‌ای (Bladder traps): این تله‌ها با ایجاد یک خلاء داخلی طعمه را به داخل خود می‌کشند.
مانند گیاهان خانواده Utricularia.
تله‌های قلابی (Lobster-pot traps): این تله‌ها با موهای رو به داخل، طعمه را به سمت اندام گوارشی هدایت می‌کنند.
مانند گیاهان خانواده Genlisea.
چرخه هضم
گیاهان گوشت خوار دارای غدد مخصوصی هستند که مایعات گوارشی تولید می‌کنند. این مایعات طعمه‌ها را خفه کرده و هضم می‌کنند. این هضم معمولاً شامل آنزیم‌هایی است که پروتئین‌ها و اسیدهای نوکلئیک را تجزیه می‌کنند و مواد مغذی آزاد شده را جذب می‌کنند.
