اکسرژی (Exergy) یک مفهوم کلیدی در ترمودینامیک است که به ما کمک میکند تا کیفیت انرژی را در فرآیندهای مختلف تحلیل کنیم. در واقع، این مفهوم به حداکثر کاری اشاره دارد که میتوان از یک سیستم در شرایط محیطی خاص استخراج کرد. این مفهوم به ما اجازه میدهد تا بفهمیم که چگونه انرژیهای مختلف میتوانند به کار مفید تبدیل شوند و چه مقدار از آنها به هدر میرود.
اکسرژی به حداکثر کار مفیدی اشاره دارد که میتوان از یک سیستم در حال تعادل با محیط اطرافش استخراج کرد. این کار مفید به شرایط محیطی و ویژگیهای سیستم بستگی دارد.
در یک تعریف غیر علمی، اکسرژی به بخشی از کل انرژی اشاره دارد که میتواند به مصرف مفید برسد، مانند انرژی مورد نیاز برای حرکت یک خودرو. انرژیای که به هدر میرود، تحت عنوان آنرژی شناخته میشود.
فرمول ساده: نیرو = اکسرژی + آنرژی
این فرمول نشان میدهد که کل انرژی موجود در یک سیستم شامل اکسرژی و آنرژی است.