واژه پلنجاسف یا در برخی متون کهن برنجاسف، واژهای فارسیتبار و کهن است که در متون قدیمی، بهویژه در متون گیاهشناسی و پزشکی سنتی، بهکار رفته است. بنابر منابع لغوی مانند برهان قاطع، لغتنامه دهخدا و فرهنگ نفیسی، پلنجاسف نام گیاهی دارویی است که در زبان فارسی امروز با نام بوی مادران شناخته میشود. در منابع طب سنتی، این گیاه از خانواده گیاهان معطر معرفی شده و در درمان برخی بیماریها، بهویژه دردهای معده و اختلالات عصبی، مورد استفاده قرار میگرفته است.
از نظر گیاهشناسی، پلنجاسف همان گیاه ماتریکاریا کامومیلا (Matricaria chamomilla) یا بابونه رسمی است. واژه «بوی مادران» که معادل فارسی متأخر آن است، اشاره به خاصیت آرامبخش و تسکیندهنده این گیاه دارد؛ زیرا در باورهای قدیم، بوی آن برای مادران و کودکان مفید دانسته میشد و موجب تسکین دردهای جسمی و روحی میگردید. این گیاه معطر با گلهای سفید و زرد کوچک، در نواحی معتدل ایران میروید و بوی آن مطبوع و شیرین است.
در ادبیات فارسی، گاهی از این گیاه بهعنوان نماد آرامش، لطافت و درمانگری طبیعی یاد شده است. در متون طب سنتی مانند الحاوی و تحفه حکیم مؤمن، دمکرده و روغن پلنجاسف برای رفع بیخوابی، دلدرد، تب، و حتی بهبود خلق و خو توصیه شده است. از این رو، این واژه نهفقط نام یک گیاه، بلکه نشانهای از پیوند میان طبیعت، عطر، و درمان در سنت فرهنگی و زبانی ایران است؛ گیاهی که با «بوی مادران» شناخته میشود، یعنی بویی که مایه تسلی و آرامش است.