زبانۀ آزاد (به انگلیسی: free reed) نوعی زبانه در سازهای موسیقی است که برای تولید صدا از ارتعاش سر آزاد آن استفاده می‌شود. در این نوع زبانه، سر زبانه به هیچ مانعی برخورد نمی‌کند و به همین دلیل، صدای تولید شده به طور مستقیم از ارتعاش آن ناشی می‌شود.
عملکرد:
در سازهایی که از زبانۀ آزاد استفاده می‌کنند، زمانی که هوا از طریق زبانه عبور می‌کند، سر زبانه به ارتعاش درآمده و صدای تولید می‌کند. این نوع زبانه معمولاً در سازهای بادی مانند هارمونیکا، آکاردئون و برخی سازهای دیگر به کار می‌رود.
مزایای زبانۀ آزاد:
تولید صدای واضح و شفاف: به دلیل عدم برخورد زبانه با مانع، صدای تولید شده معمولاً واضح‌تر و شفاف‌تر است.
قابلیت تولید نت‌های مختلف: با تغییر فشار هوا و نحوه نواختن، می‌توان نت‌های مختلفی تولید کرد.
کاربردها:
زبانۀ آزاد در سازهای مختلفی مانند هارمونیکا، آکاردئون، و برخی سازهای سنتی و فولکلوریک استفاده می‌شود. این سازها به دلیل صدای خاص و منحصر به فرد خود، در انواع موسیقی‌های مختلف به کار می‌روند.
