دانشنامه اسلامی
خبر ضعیف خبری است که شرایط خبر صحیح، حسن و موثق و قوی در آن جمع نباشد در صورتی که ضعف آن به عمل مشهور جبران شده باشد. به آن خبر ضعیف منجبر به شهرت گویند در این که این نوع از خبر حجت است نظرات متفاوت است.
اقوال حجیت
۱- خبر ضعیف منجبر به شهرت حجت است زیرا شهرت بیان گر وجود قرینه ای است که نشان می دهد خبر از معصوم صادر شده است. و دلالت شهرت بر وثوق راوی خبر ضعیف کمتر از دلالت توثیق رجالی نیست. همان طور که توثیق رجالی موجب ثقه بودن راوی می شود. شهرت نیز راوی خبر ضعیف را موثق می سازد. ۲- خبر ضعیف منجبر به شهرت حجت نیست. ۳- قدما از محدثین تفاوتی بین خبر ضعیف منجبر به شهرت و خبر صحیح قائل نیستند. ۴- همه کسانی که خبر واحد را حجت می دانند خبر ضعیف منجبر به شهرت را نیز حجت می دانند.
جابر بودن شهرت
برخی درباره جابر بودن شهرت بیان داشته اند: اگر شهرت قبل از زمان شیخ طوسی محقق بود می توانست جابر ضعف روایت باشد در حالی که قبل از شیخ طوسی شهرتی نبوده است. چون افرادی که قبل شیخ طوسی بودند یا اصلاً خبر واحد را حجت نمی دانستند هم چون سیدمرتضی و یا فقط در صدد جمع آوری روایات بودند و توجه به صحت و ضعف روایات نداشتند علت پیدایش شهرت بدین جهت بود که شیخ طوسی در کتب فقهی خودش به مضمون روایات ضعیف عمل کرده بود. فقیهان پس از وی نیز بدان روایات عمل نمودند و گفتند لابد شیخ که به این روایات ضعیف عمل نموده به خاطر شهرت این روایات بوده است در حالی که همان طور که بیان کردیم اصلاً شهرتی وجود نداشته است.
تعبیرات دیگر
...
