پیشدادی

تیموراز (گرجی: თეიმურაზ) یک نام مردانه در گرجستان و نواحی قفقاز است که از واژه تهمورث در زبان فارسی ریشه گرفته است. براساس شاهنامه فردوسی تهمورث سومین شاه جهان از پیشدادیان است.

در غالب داستان‌های اساطیری ایران پیدایش نوروز به زمان پیشدادیان نسبت داده شده و از جمشید پادشاه مشهور پیشدادی به عنوان بنیان‌گذار این جشن یاد گردیده است. فردوسی در این زمینه چنین سروده است:

انتصاب و به‌کارگیری این لقب در منابع تاریخی اسلامی به جمشید، پادشاه اساطیری و چهارمین شاه پیشدادی، اردشیر، بنیان‌گذار دودمان ساسانی و همچنین تهمورث، دیگر پادشاه پیشدادی نسبت داده شده است.

پادشاهی پیشدادی به‌دست کیومرث بنیان‌نهاده شد، پادشاهان پیشدادی نُه تن بودند و نامورترین آنها، جمشید، ضحاک و فریدون هستند و با مرگ زَوْ این پادشاهی ۲۴۳۲ ساله سرنگون می‌شود و جایش را به پادشاهی کیانی می‌دهد. پایتخت‌های پیشدادیان شهرهای آمل و تمیشه گزارش شده است. پادشاهی پیشدادی به دو بخش اساطیری (از آغاز پادشاهی کیومرث تا پایان پادشاهی فریدون) و پهلوانی (از خیزش کاوهٔ آهنگر) بخش‌بندی می‌شود.