مقطم

مقطم.[ م ِ طَ ] ( ع اِ ) چنگال مرغ. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ). چنگال مرغان. ج، مقاطم. ( از اقرب الموارد ).
مقطم. [ م ُ ق َطْ طَ ] ( اِخ ) کوهی است به مصر مشرف بر قرافه. ( منتهی الارب ) ( از اقرب الموارد ). نام کوهی به مصر در مشرق فسطاط. ( دمشقی ). کوهی است مشرف بر مقبرة الفسطاط که قرافه اش خوانند و این کوهی است که از اسوان و بلاد حبش امتداد می یابد و تا سواحل نیل می رسد و در قاهره قطع می گردد و در هر جا نامی دارد. ( از معجم البلدان ). کوه مقطم به ولایت صعید مصر که آن کوه مشرف است بر قرافه و در او معدن زمرد است. ( نزهة القلوب چ لیدن ص 200 و 204 ). و رجوع به قاموس الاعلام ترکی و معجم البلدان شود.

مُقَطَّم
(یا: المُقَطّم) فلاتی با کوه های کم ارتفاع بین طوری، نزدیک رود نیل در جنوب و جبل احمر، نزدیک عباسیۀ کنونی در شرق قاهره. پیش از اسلام محل دیرهای مسیحی و غارهایش جای زاهدان تارک دنیا و معتکفین مسیحی بوده و در روایت های اسلامی نیز کوهی مقدس است. به روایتی نامش از مُقیطم المُقطّم کیمیاگر مأخوذ است که در زمان یصرائیم، از اعقاب نوح نبی، به آن جا رفت. مقریزی این نام را از ریشۀ قَطامه به معنای بُریدن می داند. برخی مفسران قرآن، مقطم را همان جبل موسی دانسته اند که موسی در آن جا کلیم الله شد. در زمان ظهور اسلام صومعه ای معتبر به نام القُصَیر در این کوه وجود داشت. گویند یهودا برادر یوسف در راه خود برای دیدن برادرش در آن جا توقف کرد. احمد بن طولون در جبل یَشکُر مسجدی ساخت و اَفضَل شاهنشاه، وزیر فاطمی، رصدخانه ای بنیاد کرد که محل آن را المَرصَد نامیده اند. از وقایع افسانه ای دربارۀ المقطم ناپدیدشدن ناگهانی حاکم، خلیفۀ فاطمی مصر، در گردش شبانۀ او در این کوه است (۴۱۱ق). قلعۀ صلاح الدین ایوبی و گورستانی قدیمی نیز در همین ناحیه است.

💡 مسلمانان در ابتداء در چادرها زندگى مى كردند ولى وقتى عمروعاص ‍ خانه اى براىخودش بنا كرد، مردم هم كم كم به خانه سازى روى آوردند و پيش از آنكه شهر فسطاطساخته شود قبطيها منازلى بين رودخانه نيل و كوه مقطم براى خود ساخته بودند، كوچه هاو خيابانها شهر را با نام قبايلى كه با عمروعاص در حمله بر مصر شركت كرده بودندنامگذارى كردند. (اما ادامه ماجراى عبداللّه و سعيد بعد از ملاقات با قطام و لبابه )

💡 قاصد گفت: در داخل مقطم از آنها جدا شدم تا خبر رسيدن آنها را به شما ابلاغ كنم.