ابو القاسم عبید الله بن عبدالله بن خردادبه

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] ابو القاسم عبید الله بن عبدالله بن خردادبه نویسنده کتاب المسالک و الممالک، می باشد.
ابو القاسم عبید الله بن عبدالله بن خردادبه متوفای حدود ۳۰۰ ق. مورخ و جغرافی دان، قرن سوم هجری قمری. گفته شده که وی ایرانی و نخست به آیین زرتشت بوده و از سوی برمکیان، دین اسلام را پذیرفته است. از اسلام آوردن وی به دست برمکیان چنین برمی آیدکه وی از مردم خراسان بوده است. در مورد سال ولادت و مرگ او اختلاف است.
تحصیلات
مؤلفان دو تاریخ سال ۲۰۵ ق و سال ۲۱۱ ق را به عنوان زمان ولادت ابن خردادبه ذکر کرده اند. وی در اوایل زندگی به بغداد رفت و در سایه توجه و مراقبت پدر به تحصیل دانش پرداخت و مدتی نیز نزد اسحاق موصلی، موسیقی دان بزرگ و مشهور آن عصر، به فرا گرفتن هنر موسیقی اشتغال ورزید.
ریاست
وی در روزگار خلافت الواثق بالله (۲۲۷- ۲۳۲ ق) به سمت «صاحب البرید و الخبر» یعنی رئیس پست و اطلاعات منصوب شد و چنین به نظر می رسد که این شغل موجب آگاهی وسیع وی پیرامون وضع راه ها، میزان خراج و اوضاع جغرافیایی و اداری ایران و سرزمین های اسلامی و غیر اسلامی و نیز سبب تالیف کتاب شده باشد. نزدیکی او با خلیفه معتمد عباسی و شرکت در خوش گذرانی ها و سرگرمی های ادبی و هنری سبب شد که ابن خرداد به جز از رشته جغرافیا به مطالعه و نوشتن آثاری در زمینه های ادب، موسیقی، طباخی و غیره نیز بپردازد.
آثار
...

جمله سازی با ابو القاسم عبید الله بن عبدالله بن خردادبه

ابو القاسم محمَّد بن الحسن، او حجّت خدا و قائمآل محمَّد است. مادرش كنيزى است به نام نرجس - صلوات اللّه عليهم اجمعين -.
ابو القاسم كوفى در كتاب تبديل گفته است: اسحاق كندى در زمان خودفيلسوف عراق بود در خانه خود نشست و عزلت اختيار كرد و شروع كرد به نوشتنتناقضات قرآن. روزى يكى از شاگردان او خدمت امام ابو محمد عليه السلام رسيد.حضرت به او فرمود:
ه‍ - حجة الاسلام و المسلمين مرحوم حاج سيد ابو القاسم اريب فومنى، كه پس ازتحصيل در شهر فومن و رشت، به تهران مسافرت كرده و از علماى آن زمان استفاده برد،آنگاه به زادگاه خود مراجعت كرد و در آنجا به اقامه جماعت و خدمات دينى پرداخت.(محمّدشريف رازى، گنجينه دانشمندان، ج 6، ص 112 116).
و در مجمع البيان است كه حاكم ابو القاسم ابراهيم حسكانى، به سند خود از كلبى ازابى صالح از ابن عباس روايت كرده كه در مورد جمله (و طائفه من الذين معك ) گفتهاست. منظور على و ابوذر است.
دانشمند معروف اهل سنت، (حاكم ابو القاسم حسكانى ) با سند از على (عليه السلام )نقل مى كند كه فرمود: فينا نزلت (رجال صدقوا ما عاهدوا الله عليه،) فانا و اللهالمنتظر و ما بدلت تبديلا!: (آيه رجال صدقوا ما عاهدوا الله عليه در باره مانازل شده است، و من به خدا همان كسى هستم كه انتظار (شهادت ) را مى كشم، (و قبلامردانى از ما همچون حمزه سيد الشهدا (عليه السلام ) شربت شهادت