خلیل بن احمد بن عمرو بن تمیم فراهیدی، به عنوان یکی از برجسته‌ترین پیشگامان و زبان‌شناسان برجستهٔ حوزهٔ فقه اللغةٔ عربی شناخته می‌شود. ایشان فعالیت‌های علمی گسترده‌ای در زمینه‌های بنیادین زبان عربی، از جمله ساماندهی نظام نوشتاری، تدوین نخستین واژه‌نامه‌ها و همچنین تحول و تثبیت علم عروض داشتند. خلیل فراهیدی، اصالتاً اهل بصره بود؛ هرچند برخی او را منتسب به قبیلهٔ «أزد» یمن دانسته‌اند. با این حال، اسناد تاریخی دیگر حاکی از آن است که ایشان از تبار خانواده‌های ایرانی بوده‌اند که در دوران ساسانیان، به فرمان انوشیروان، به یمن رفته و در آنجا ساکن شده بودند. ایشان همچنین به عنوان فردی با مذهب شیعه شناخته می‌شدند.
یکی از مهم‌ترین میراث‌های علمی خلیل فراهیدی، تلاش‌های وی در حوزهٔ شعر عرب و تدوین علم عروض بود. او سال‌ها به تدریس این علم مشغول بود و گفته می‌شود رساله‌ای با عنوان العروض را نیز تألیف کرده است، هرچند احتمال دارد که بخش قابل توجهی از پژوهش‌های ایشان در این زمینه به صورت شفاهی منتقل شده باشد. پیش از فراهیدی، علم عروض به شکل مدون و طبقه‌بندی‌شده نزد اعراب وجود نداشت؛ او اولین کسی بود که به بررسی دقیق و طبقه‌بندی نظام‌مند اوزان شعر عرب پرداخت. فعالیت بنیادین دیگر ایشان، تألیف کتاب العین بود که به عنوان یکی از نخستین واژه‌نامه‌های بزرگ زبان عربی شناخته می‌شود. نکتهٔ حائز اهمیت در این اثر، روش نوآورانهٔ تنظیم لغات است؛ به جای استفاده از ترتیب الفبایی مرسوم، خلیل فراهیدی واژگان را بر اساس مخارج حروف مرتب‌سازی کرد.