عز و چز

لغت نامه دهخدا

عز و چز. [ ع ِزْ زُ چ ِزز / چ ِ ] ( اِ مرکب، از اتباع ) عز و جز. ظاهراً کلمه اول تلفظ شکسته عجز است، بمعنی لابه و زاری. لابه و تضرع و اظهار بیچارگی. ( از فرهنگ عوام ). عجز و لابه کردن و از در التماس و درخواست و خواهش و تمنی درآمدن. ظاهراً کلمه اول صورت تحریف شده عجز، و دومی از توابع آن است. این ترکیب را گاه به صورت عیز و چیز نیز بکار برند. ( از فرهنگ لغات عامیانه ).
- عز و چز کردن؛ زاریدن. موییدن.از در التماس و خواهش برآمدن.

فرهنگ فارسی

عز و جز ظاهرا کلمه اول تلفظ شکسته عجز است بمعنی لابه و زاری لایه و تضرع و اظهار بیچارگی عجز و لابه کردن و از در التماس و درخواست و خواهش و تمنی در آمدن

جمله سازی با عز و چز

((آيا دوست ندارى نسبت به من همانند هارون نسبت به موسى عليه السّلام باشى، آنزمانى كه موسى به او گفت: در ميان بنى اسرائيل جانشين من باش و اصلاح كن، سپسخداوند عز و جل فرمود: (وَاُولِى الاَْمْرِ مِنْكُمْ).(207)
و در معانى الاخبار به سند خود از محمد بن مسلم روايت كرده كه گفت:از امام باقر (عليهالسلام ) شنيدم كه فرمود: خداوند عز و جل از روزى كه زمين را خلق كرده تاكنون هفت عالمآفريده كه هيچ يك از آنها از نوع بنى آدم نبودند، همه آنها را از خود زمين خلق كرد و درزمين منزل داد و هر يك را بعد از انقراض عالم قبليش خلق كرد.
گـروهى گفته اند: منظور اين است كه اين قرآن، نام و آوازه شما را در دنيا بلند مى كند،يـعنى مايه عز و شرف شما است، شما مؤ منان و مسلمانان، و يا شما قوم عرب، كه قرآنبـه زبـان شـمـا نـازل شده، و اگر از شما گرفته شود، نام و نشانى در جهان نخواهيدداشت.
راوى اين حديث مى گويد اين سخن بر من گران آمد، امام متوجه شد و به من فرمود: ا ماتقرا كتاب الله عز و جل و قل اعملوا فسيرى الله عملكم و رسوله و المؤ منون، هو و اللهعلى بن ابى طالب: (آيا كتاب خداوند عز وجل را نمى خوانى كه مى گويد: عمل كنيد خدا و پيامبرش و مؤ منانعمل شما را مى بينند بخدا سوگند منظور از مؤ منان على بن ابى طالب (و امامان ديگر ازفرزندان او) مى باشد).
همانا خداوند عز و جل در شبانه روز هفده ركعت نماز بر مردم واجب كرده است كسى كه آن رابه جا آورد خداوند غير از نماز از او سؤ ال نمى كند.