خیمه گاه امام حسین

خیمه گاه امام حسین علیه‌السلام به محلی گفته می‌شود که خیمه‌ها و چادرهای سیدالشهداء و یاران وفادارش در کربلا برپا بوده است. این مکان نه تنها جنبه تاریخی دارد، بلکه از نظر زیارتی و معنوی نیز اهمیت ویژه‌ای دارد و شیعیان برای زیارت، تبرک و ادای نذر به آن مراجعه می‌کنند.

چیدمان خیمه‌ها در واقعه کربلا به صورت نعل اسبی بوده تا امنیت بیشتری برای امام و یارانش فراهم شود. خندق‌هایی در پشت خیمه‌ها حفر شد تا از حمله دشمن جلوگیری کند. خیمه اصلی متعلق به امام حسین علیه‌السلام بود و بزرگ‌ترین و مهم‌ترین محل جلسات و تصمیم‌گیری‌ها در میان سپاه ایشان به شمار می‌رفت.

نخستین بنای کوچک در محل خیمه گاه در قرن دهم هجری توسط عبدالمؤمن دده ساخته شد و اطراف آن نخلستانی شکل گرفت. در دوره‌های بعدی، به ویژه در زمان ناصرالدین شاه، خیمه گاه مرمت و بازسازی شد و حتی برای اقامت شاه ایران بنایی نیز در آن احداث گردید. امروزه این مکان در جنوب غربی حرم امام حسین علیه‌السلام واقع شده و یکی از اماکن زیارتی مهم کربلا محسوب می‌شود.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] خیمه گاه امام حسین (علیه السلام). خیمه گاه حسینی، یکی از مکان های زیارتی شهر کربلا است، که بنا به نقل مورخان محل برافراشته شدن خیمه ها و چادرهای سید الشهداء (علیه السّلام) و یاران ایشان بوده و بنای نخستین آن به قرن دهم قمری و فردی به نام عبدالمؤمن دده برمی گردد.پس از حمله وهابی ها به کربلا در ۱۲۱۷ ه. ق سیدعلی طباطبائی صاحب ریاض العلماء، اقدام به ساختن باروی شهر کربلا کرد و در همان هنگام بنایی به دستور صاحب ریاض در آن ساخته شد و این مکان به عنوان قبرستان قرار گرفت و نام آن به المخیم تغییر یافت.امروزه این بارگاه یکی از اماکن زیارتی معروف کربلا بوده که در جنوب غربی حرم امام حسین (علیه السّلام) با فاصله کمی از آن واقع شده است و محل زیارت شیعیان و ارادتمندان حضرت اباعبدالله (علیه السّلام) می باشد و مردم به قصد تبرک و نذر و نیاز به آن روی می آورند.
در واقعه کربلا آرایش خیمه های امام حسین (علیه السّلام) حالت نعل اسبی داشت تا حفاظت بیشتری داشته باشد. در پشت این خیمه ها خندق حفر شده بود تا از آن سمت، مورد تهاجم قرار نگیرند.اولین خیمه ای که نصب شده خیمه امام حسین (علیه السّلام) بود. این خیمه محل جلسات و بزرگ ترین خیمه بود. 
طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۵، ص۴۲۲. 
درباره تاریخ بنای اولیه خیمه گاه، اطلاع دقیقی در دست نیست. گفته شده است، نخستین شخصی که بنای کوچکی در محل خیمه گاه ساخت سید عبدالمؤمن دَدِه از نسل سیدابراهیم مُجابْ و از متصوفه قرن دهم هجری است.او تعدادی نهال خرما کنار این بنا کاشت که بعدها به نخلستان دده شهرت یافت. 
مقدس، احسان، راهنمای اماکن زیارتی و سیاحتی در عراق، ص۲۴۳.
یکی از دوره های مهم بازسازی و مرمت عتبات در دوره ناصرالدین شاه و توسط عبدالحسین تهرانی نماینده وی در امور بازسازی عتبات عراق صورت گرفت. شیخ عبدالحسین تهرانی در سال ۱۲۷۶ق در کنار مرمت و توسعه حرم امام حسین (علیه السّلام)، خیمه گاه را نیز بازسازی نمود.در سفر ناصرالدین شاه به عتبات در سال ۱۲۸۷ق، مدحت پاشا والی عثمانی بغداد بنایی را در این خیمه گاه جهت اقامت شاه ایران و همراهانش ساخت. 

جمله سازی با خیمه گاه امام حسین

از آن پس شهنشه ز رزم سپاه عنان را بتابید زی خیمه گاه
بجان نثاری شاه بعزم رزم سپاه از افق خیمه گاه چه ماه تابان رسید