حاجی میرزا خلیل گیلانی

[ویکی فقه] حاجی میرزا خلیل گیلانی، از علمای مشروطه خواه ایران در قرن چهاردهم هجری می باشد.
وی پس از گذراندن مقدمات، برای تکمیل تحصیلات به نجف رفت و از محضر درس میرزا حبیب الله رشتی و دیگر بزرگان استفاده کرد. سپس به لاهیجان بازگشت و به حل و فصل امور شرعی مردم پرداخت و از وجاهت و احترام خاصی برخوردار بود.

💡 روح‌الله در ادامه تحصیلات مقدماتی خود را نزد میرزامحمد افتخارالعلماء و سپس عموی مادر خود، حاجی میرزا محمد مهدی ادامه داد. اولین استاد درس منطق او، شوهر خواهرش میرزا رضا نجفی خمینی بود. از اساتید دیگر او در این دوران می‌توان از شیخ علی محمد بروجردی، شیخ محمد گلپایگانی، و عباس اراکی نام برد.

💡 امین‌الدوله در سال ۱۳۱۳ در زمان صدراعظمی امین‌السلطان به پیشکاری آذربایجان منصوب شد، و این انتصاب در حکم تبعید او بود. در آنجا حاجی میرزا حسن رشدیه را که پس از هجوم روحانیان و بستن مدرسه رشدیه به قفقاز فرار کرده بود با تلگراف به تبریز خواست و به دست او دبستان باشکوهی بنیاد نهاد و همهٔ هزینه‌های آن را خود پرداخت کرد

💡 دلیل مدت طولانی حکومت و نفوذ و ثروت حسینقلی خان در مناطق غربی و جنوبی کشور، ناصرالدین شاه را نگران کرد، بنابراین حاجی میرزا عبدالغفارخان ملقب به نجم‌الدوله را به‌ظاهر برای برآورد هزینه ساخت آب‌بند اهواز، اما در واقع برای گردآوری اطلاع دربارهٔ میزان و قدرت نیروهای حسینقلی خان به منطقة بختیاری فرستاد. نجم‌الدوله در گزارش خود به شاه دربارهٔ میزان قدرت ایلخانی در جنوب اشاره کرد.

💡 عباسعلی پنبه‌ای در جلسه چهارم کنگره خلق مورخ از ۶ آذر ۱۳۲۴ آذربایجان به عضویت هیئت ملی آذربایجان به ریاست حاجی میرزا علی شبستری برای برگزاری انتخابات منصوب گردید. و سرانجام در انتخابات کنگره ملی آذربایجان که از ۴ آذر ۱۳۲۴ به مدت پنج روز ادامه داشت، به عنوان نماینده میانه برگزیده شد

💡 حشرات الارض روزنامه‌ای مصور و فکاهی در دورهٔ مشروطهٔ ایران بود که حاجی میرزا آقا بلوری آن را به سبک روزنامهٔ ملانصرالدین قفقاز در تبریز به انتشار می‌رساند و جایگزین روزنامهٔ آذربایجان شده‌بود. حشرات الارض بار اول فقط پس از یک شماره، در ۱۴ صفر ۱۳۲۶ ه‍.ق توقیف شد. میرزا پس از به‌توپ‌بسته‌شدن مجلس، انتشار روزنامهٔ نالهٔ ملت را با حمایت «انجمن ایالتیِ تبریز» آغاز کرد.

💡 محمدشفیع جهانشاهی فرزند حاجی میرزا سید مهدی مجتهد جهانشاهی (متولد سال ۱۲۶۰ خورشیدی - درگذشته ۱۳۳۲)، یک قاضی اهل ایران بود