تذکره شعرای اذربایجان

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] تذکره شعرای آذربایجان. تذکره شعرای آذربایجان اثر محمد دیهیم، کتابی است به زبان فارسی که به معرفی و بیان شرح حال و نمونه ای از اشعار شاعران آذری از قرن سوم هجری قمری به بعد می پردازد.
کتاب مشتمل بر یک مقدمه به قلم مولف و فاقد تبویب و تفصیل بوده و مطالب آن در دو جلد و تنها بر اساس نام شهرهای آذربایجان تنظیم گردیده است.
در جلد نخست، به تذکره شاعرانی از اردبیل، ارسباران، ارومیه، ارونق و ازناب پرداخته شده و جلد دوم نیز به تذکره شاعران تبریز اختصاص یافته است.
نگارنده قبل از پرداختن به تذکره شاعران هر شهر، ابتدا به معرفی شهر مورد نظر پرداخته و به تاریخچه بنای آن و نیز حوادث تاریخی اشاره کرده است. سپس از مختصات جغرافیایی و نیز تقسیمات شهری و دهستان های آن و همچنین آثار تاریخی آن شهر یاد کرده و در ادامه به تذکره شاعران آن شهر به روش ذیل پرداخته است:
ابتدا نام یا کنیه یا تخلص شاعر را ذکر کرده، سپس به تاریخ ولادت، وفات و نیز محل تولد وی اشاره کرده و احیانا از مسافرت های او و نیز تالیفاتش یاد کرده است. وی همچنین به مقام علمی و فضل شاعر مورد نظر اشاره نموده است. در پایان تذکره هر شاعر نیز به ذکر نمونه ای از اشعار وی به فارسی یا به ترکی پرداخته است.

جمله سازی با تذکره شعرای اذربایجان

مستوره سالیانی را به تنهایی در میان خانوادهٔ جانشینان خسروخان گذرانید. میرزا عبدالله رونق در شرح حال وی می‌نویسد: «در سنهٔ ۱۲۶۳ به علت فَترت ولایت، با خویش و عشیرت که یکی از آن‌ها حقیر بود جلای وطن اختیار و در ملک بابان و خاک روم سکونت قرار داده و بار سفر آخرت را در آن مقام گشاده‌دست اجل گریبان حالش را گرفته به سوی گلشن جنان کشید و در جوار زهرا آرمید.» در یک تذکره شعرای کردی چاپ عراق آمده: «جنازهٔ مستوره را از سلیمانیه به نجف انتقال دادند». ممکن است کلمه‌ای از نوشتهٔ میرزا عبدالله رونق در این‌جا ترک و از قلم افتاده باشد و منظور آن باشد: «در جوار زوج زهرا آرمید.»
اشعار وی، نمونه‌هایی از قوی‌ترین و مستحکمترین، و در عین حال نغزترین و شورانگیزترین منظومه‌های عرفانی و عاشقانه به‌شمار می‌آمدند. وی از شاعران گذشته، به خصوص به حافظ و مولانا و شاه نعمت‌الله ولی و خواجوی کرمانی و وحشی بافقی، علاقه وافر داشت و غالب سروده‌هایش را با الهام از اشعار آن‌ها می‌سرود. وی البته در عرصهٔ شعر آزاد نیز طبع آزمایی نمود و آنطور که خودش در شرح حال خویش (در جلد اول کتاب تذکره شعرای کرمان نوشته‌است)، از شعر آزاد، چهارپاره را برگزید و منظومه‌های بسیاری را در این سبک، خلق نمود.
فال گیر
بیا فالت رو بگیرم!!! بزن بریم
دقت
دقت
لنگ
لنگ
استیصال
استیصال
درس
درس