[ویکی فقه] اَسْوَدِ بْن ِ یَزیدِ نَخَعی، ابوعمرو یا ابوعبدالرحمان د ۷۵ق / ۶۹۴م، از تابعین مشهور کوفه و یکی از زهّاد ثمانیه بود. بی آنکه گزارشی از زمان تولد وی در دست باشد، روایت شده که دوره پیش از اسلام را درک کرده است و به اصطلاح از مخضرمین به شمار می آید.برخی از منابع کهن از این جهت که اسود، پیامبراکرم (ص ) را ندیده بوده، او را از طبقه اول تابعین دانسته اند اما دیگران از آن جا که وی به روزگار پیامبراسلام (ص ) ایمان آورده، او را در زمره صحابه شمرده اند. بیشتر منابع سال وفات او را ۵ق و برخی ۴ یا ۶ق ذکر کرده اند.
جمله سازی با اسود بن یزید نخعی
به عقیدهٔ وولکر پاپ، اسلامشناس، روایت منابع اسلامی از خلافت معاویه، فرزندش یزید و نوهاش معاویه بن یزید مبنای تاریخی ندارد، بلکه با تکیه بر مضمون «پدر ناعادل–پسر ظالم–نوهٔ ضعیف» که توصیف کتاب مقدس از سلطنت داوود (پدر)، سلیمان (پسر) و رحبعام (نوه) است، ساخته شده تا دخالت خدا در امور را نشان دهد.
در منطقهٔ شراف یا ذوحسم سوارانی به سرکردگی حر بن یزید پدیدار شده و از آنجا که هوا گرم بود، حسین دستور داد به آنان آب داده شود و سپس در آنجا به لشکریان حر انگیزههای حرکتش را اعلام کرد و گفت:
در حالیکه برادی میگوید این روایات از کتاب النهروان (که احتمالاً اثر عبدالله بن یزید فزاری در قرن ۲–۱ هجری/۸–۷ میلادی بودهاست) اقتباس شده، قلهاتی چنین حرفی را مطرح نمیکند.
سهل بن محمدبن عثمان بن یزید سجستانی، معروف به ابوحاتم سجستانی از بزرگان علم وادب، فقه، حدیث و لغت دوران خویش در سیستان بودهاست. وی از شاگردان ابوزید بلخی و ابو عبیده و اخفش بودهاست.
حسین در پاسخ گفت که هیچگاه خودش را همانند یک برده تسلیم نمیکند. او از اسب پیاده شد و دستور داد تا مهار اسب را ببندند؛ به نشانهٔ اینکه هرگز از معرکهٔ جنگ فرار نخواهد کرد. حر بن یزید ریاحی تحت تأثیر قرار گرفت و به سپاه حسین پیوست و کوفیان را بهخاطر خیانت به حسین سرزنش کرد.
محمد باقر همزمان با حکومت معاویه، یزید بن معاویه، معاویة بن یزید، مَروان بن حَکَم، عبدالملک بن مروان، ولید بن عبدالملک، سلیمان بن عبدالملک، عُمَر بن عبدُالْعَزیز، یزید بن عبدالملک و هشام بن عبدالملک زندگی میکرد. بیشتر دوران زندگی محمد باقر در مدینه صرف گسترشِ معارف اسلامی و تربیت شاگردان شد.
