ائورت
فرهنگ عمید
فرهنگ فارسی
فرهنگستان زبان و ادب
[زیست شناسی] ← بزرگ سرخرگ
دانشنامه عمومی
مهم ترین شاهرگ بدن آئورت است که خون را از بطن چپ قلب دریافت و به اعضای بدن می رساند. آئورت سه لایهٔ داخلی، میانی و خارجی دارد که از کلاژن، الاستین و عضلات صاف ساخته شده اند. ( این لایه ها در واقع سه بافت اصلی پیوندی، ماهیچه ای، و پوششی هستند )
در ابتدای محل خروج آئورت از بطن چپ، دریچهٔ سینی شکلی ( دریچهٔ آئورت ) قرار دارد که یک طرفه است و در هنگام انقباض بطن چپ باز و بعد از وارد شدن خون به آئورت بسته می شود و اجازهٔ بازگشت خون از آئورت به بطن چپ را نمی دهد. دریچهٔ سینی فاقد بافت ماهیچه ای است و جهت جریان خون آن را باز و بسته می کند. ( مشابه همین دریچه در ابتدای سرخرگ ششی و بطن راست وجود دارد ).
نام فارسی این رگ، بزرگ سرخرگ، است و در قدیم در فارسی به آن اَبهَر، رگ جان، رگ هفت اندام و ام الشرائین هم می گفتند و در تعریف آن نوشته می شد: رگ پشت به دل پیوسته.
خاقانی می گوید:
واژه اروپایی آئورت در کتاب های قدیم پزشکی ایران از یونانی گرفته شده و به صورت اوُرتا به کار رفته است و در کتاب های عربی آن را اورطه می نوشتند. در فارسی شکل های آورطی و آورتی دیده شده است. اصل یونانی این واژه به صورت Αορτή ( آئورته ) و در اصل به معنی بند و نواری است که چیزی از آن می آویزند. ارسطو این واژه را برای اشاره به بزرگ سرخرگ استفاده کرد. آئورته به صورت آئورتا به لاتین و از آن زبان به دیگر زبان های اروپایی راه یافت.
سرخرگ آئورت پس از خروج از بطن چپ به سه قسمت آئورت صعودی، قوس آئورت، آئورت نزولی تقسیم می شود.
سرخرگ های تاجی ( شریان های کرونری ) از ابتدای آئورت ( بزرگ سرخرگ بالارو ) منشأ گرفته و بنابراین اولین شریان هایی هستند که خون حاوی اکسیژن زیاد را دریافت می دارند. دو سرخرگ تاجی ( چپ وراست ) نسبتاً کوچک بوده و هر کدام کمتر از ۳ یا ۴ میلیمتر قطر دارند. وظیفهٔ رگ های کرونری، تغذیه و خون رسانی به قلب می باشد.
از قوس آئورت ابتدا سرخرگ بازویی سری ( براکیوسفالیک ) راست جدا می شود که این سرخرگ خود به دو شاخه سرخرگ زیرترقوه ای ( ساب کلاوین ) راست و کاروتید مشترک راست تقسیم می شود. دومین سرخرگ اصلی که از آئورت جدا می شود سرخرگ کاروتید مشترک چپ و سومین سرخرگ، سرخرگ زیرترقوه ای چپ است.
جمله سازی با ائورت
جرج دوم در ۲۵ اکتبر ۱۷۶۰ بر اثر دیکسیون آئورت در کاخ کنزینگتون در لندن درگذشت و در وستمینستر ابی در کنار همسرش ملکه کارولین که در ۱۷۳۷ درگذشته بود بهخاک سپرده شد. پس از او نوهاش (پسر فردریک لوئیز) با عنوان جرج سوم جانشین او شد.
کمشدت است که بهترین مکان برای شنیدن آن، نوک قلب است. این سوفل ممکن است میاندیاستولی یا پیشسیستولی باشد و با نارسایی شدید آئورت مرتبط است، اگرچه نقش تشخیصی این علامت در طب بالینی مورد تردید قرار گرفته است.
رباط قوسی میانی در واقع، از ستون دیافراگمی راست و ستون دیافراگمی چپ بهوجود آمده و یک ساختار کمانیشکل ایجاد میکند که سوراخ آئورتی دیافراگم نام دارد و شریان آئورت، ورید آزیگوس و مجرای سینهای از آن عبور میکنند.
به صورت عمومی شریان کاروتید مشترک راست از سرخرگ براکیوسفالیک و شریان کاروتید مشترک چپ از قوس آئورت جدا می شوند.
سپس به عضویت هیئت اجرائی یونسکو تعیین شد و سالها در آن سمت بود. او روز سهشنبه ۱۴ آوریل برابر با ۲۵ فروردین ماه سال ۱۳۹۴، به دلیل سکته قلبی و پاره شدن آئورت و کهولت سن در شهر لیون فرانسه درگذشت. داریوش شایگان که سابقه چندین سال دوستی با مجید رهنما را دارد، میگوید بیش از هرچیز کنجکاوی و جوانی ذهن، در رفتارش بارز بودهاست.
در طول رشد قلب جنینی، بافتهای قلب تا میشوند و تنه شریانی در معرض هر دو بطن چپ و راست قرار میگیرد، زیرا سپتوم بین بطنها تشکیل میشود. با توسعه سپتوم، برآمدگی هایی در دو طرف تنه شریانی ایجاد می شود که در نهایت به آئورت و شریان های ریوی تقسیم می شود. در مراحل اولیه رشد، مجرای شریانی تنه ریوی و قوس آئورت را به هم متصل می کند و اجازه می دهد خون از ریه ها عبور کند.