دانشنامه اسلامی
تعیین خلفا و جانشینان و امامان پس از پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) به فرمان الهی و نص نبی مکرم اسلام (صلی الله علیه و آله وسلّم) و ائمه معصوم، یکی بعد از دیگری است. شاهد این مدّعا ماجرای ذیل می باشد: پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلّم) هنگامی که در مکه بود، گاه به سراغ قبایل عرب می رفت و آنها را به اسلام دعوت می نمود. از جمله با قبیله بنی عامر گفتگو نمود. یکی از بزرگان آنان به نام بحیره بن فراس گفت: «اگر ما با شما بیعت کنیم و دعوت شما را بپذیریم، و خدا شما را بر دشمنانت پیروز گرداند، قول می دهی که جانشینی تو از آن ما باشد؟» پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلّم) فرمود: «اَلْاَمْرُ لِلَّهِ (اِلَی اللَّهِ) یَضَعُهُ حَیْثُ یَشاءُ؛ این امر مربوط به خدا است و آن را هرجا بخواهد قرار می دهد.» نقل شده که چنین برخورد و پیشنهادی از ناحیه قبیله کنده نیز صورت گرفت و پاسخ پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم)، همان پاسخ بود. پاسخ فوق با صراحت تمام اعلام می کند که خلافت و امامت با نصب و تعیین الهی است. حتّی پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلّم) نیز در این امر جز نقش واسطه و اعلام کننده، نقش دیگری ندارد. بعد از شهادت امام علی (علیه السّلام) در ۲۱ رمضان سال ۴۰ه. ق. امام حسن (علیه السّلام) هدایت و امامت مسلمانان را به فرمان الهی و با وصایت امام قبل عهده دار شدند. امر امامت امام مجتبی (علیه السّلام) و دیگر ائمه در تمام منابع روایی از شیعه و سنی به تواتر نقل شده است. اما در آن دوره مردم ساده لوح با امام حسن (علیه السّلام) آن سان رفتار می کردند که گویی امامت او را در امتداد خط سقیفه و شان آن را در حد خلافت شیخین می دانستند و این گونه بود که جایگاه رفیع امامت را آن چنانکه باید قدر ندانستند و ارج ننهادند.
← منابع اهل سنّت
۱. ↑ ابوالحسن اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمه عن معرفه الائمه، ج۲، ص۱۵۴.
پایگاه اطلاع رسانی حوزه، برگرفته از مقاله «امام حسن مجتبی»، بازنویسی توسط گروه پژوهشی ویکی فقه.
...