علی اکبر

علی اکبر یک نام اسلامی و عربی است که به معنای علی بزرگ‌تر می‌باشد. این نام در فرهنگ اسلامی و شیعه به دلیل ارتباطش با شخصیت تاریخی و مذهبی مهم، حضرت علی‌اکبر پسر امام حسین (ع) شهرت دارد.

ریشه و معنا

علی: نام علی از ریشه عربی به معنای بلندقدر یا عالی است. این نام به عنوان یک اسم خاص در تاریخ اسلام و در خاندان پیامبر اسلام (ص) و امامان شیعه بسیار محبوب است. نخستین امام شیعه حضرت امیرالمومنین نیز به همین نام معروف است.

اکبر: اکبر نیز از ریشه عربی به معنای بزرگ‌تر یا عالی‌تر است. این واژه به عنوان صفت برای اشاره به بزرگی یا ارج و مقام یک فرد استفاده می‌شود.

شخصیت تاریخی

علی اکبر به عنوان پسر امام حسین (ع) در تاریخ اسلام، به ویژه در واقعه کربلا، نقش مهمی ایفا کرد. او به عنوان یک جوان شجاع و فداکار در نبرد کربلا به میدان جنگ رفت و جان خود را در راه دفاع از پدر و اصول اسلامی فدای کرد. او یکی از اولین کسانی بود که در کربلا به شهادت رسید و به همین دلیل در تاریخ و فرهنگ شیعه از او به عنوان نماد فداکاری و ایثار یاد می‌شود.

اهمیت فرهنگی و مذهبی

نام علی اکبر در بین مسلمانان و به ویژه شیعیان به عنوان نمادی از جوانمردی، فداکاری و ایستادگی در برابر ظلم شناخته می‌شود. در مراسم‌های عزاداری و مناسبت‌های مذهبی، نام او به عنوان یادآور فداکاری‌هایش در کربلا مطرح می‌شود و در ادبیات و شعرهای مذهبی نیز به کرات به آن اشاره می‌شود.

تصویر معنی علی اکبر

لغت نامه دهخدا

علی اکبر. [ ع َ اَ ب َ ] ( اِخ ) دهی است از دهستان صوفیان، بخش شبستر، شهرستان تبریز. واقع در 9 هزارگزی جنوب باختری شبستر، و 2 هزارگزی راه شوسه صوفیان به سلماس. ناحیه ای است جلگه و دارای آب و هوای معتدل. سکنه آن 315 تن است. آب آن از چشمه تأمین می شود. و محصول آن غلات و حبوب است. اهالی به زراعت و گله داری اشتغال دارند. و راه آن مالرو است. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 4 ).
علی اکبر. [ ع َ اَ ب َ ] ( اِخ ) دهی است از دهستان دروفرامان، بخش مرکزی شهرستان کرمانشاهان، واقع در 27 هزارگزی جنوب خاوری کرمانشاه و 4 هزارگزی شمال فرامان. ناحیه ای است کوهستانی و سردسیر. و دارای 300 تن سکنه. آب آن از قنات تأمین می شود. و محصول آن غلات و چغندرقند و لبنیات است. اهالی به زراعت و گله داری اشتغال دارند. راه آن مالرو است، و در تابستان از طریق باغ ملک و کرانی میتوان اتومبیل برد. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 5 ).
علی اکبر. [ ع َ اَ ب َ ] ( اِخ ) ( خان زاده... ) وی ازجمله بزرگانی است که در روز چهارشنبه دوازدهم ماه رمضان سال 771 هَ. ق. در وقت جلوس امیرتیمور گورکانی بر تخت سلطنت حضور داشت و بر سلطنت او با دیگر بزرگان اتفاق کرد. ( از حبیب السیر چ خیام ج 3 ص 419 ).
علی اکبر. [ ع َ اَ ب َ ] ( اِخ ) ( امیر... ) مشهور به امیر مهین. وی از سادات و نقبای مشهد مقدس رضوی و معاصر سلطان حسین بایقرا بود. ( از حبیب السیر چ خیام ج 4 ص 641 ).
علی اکبر. [ ع َ اَ ب َ ] ( اِخ ) ابن اسماعیل بن خلیل خراسانی ( علی اکبر نواب... ). رجوع به علی اکبر خراسانی شود.
علی اکبر. [ ع َ اَ ب َ ] ( اِخ ) ابن حسین بن علی بن ابی طالب قرشی هاشمی علیهم السلام. وی فرزند امام حسین ( ع ) و مادر او لیلی بنت ابی مرةعروةبن مسعود ثقیفة بود. تولد او در عهد خلافت عثمان روی داد و در واقعه کربلا ( سال 61 هَ. ق. ) هجده ساله بود و در این واقعه پس از شهادت عباس بن علی ( ع ) به جنگ دشمنان رفت و آنگاه که تعداد بسیاری از آنان رابه قتل رساند با شمشیر شخصی به نام مرةبن منقذبن نعمان عبدی، از بنی عبدالقیس شهید گشت. و قاتل بلافاصله به دست اصحاب حسین ( ع ) قطعه قطعه گردید. برخی از مورخان «علی اکبر» را نخستین کسی دانند که در واقعه کربلاشهید گشت. وی را لقب «اکبر» دادند تا با برادر کهترش ( زین العابدین ) اشتباه نشود. ( از حبیب السیر چ خیام ج 2 ص 54 و 61 ) ( الاعلام زرکلی بنقل از مقاتل الطالبین ص 80. نسب قریش ص 57. البدایة و النهایة ج 8 ص 185 ).

فرهنگ فارسی

فراهانی نوازنده مشهور ( قر. ۱۳ ه. ). وی فرزند [ شاه ولی ] و از نوازندگان زبردست اوایل دوره ناصرالدین شاه قاجار بود. مردی درویش سیرت و با حقیقت و اهل شعر و ادب بود و سر سلسله خاندانیست که همه اهل هنر بوده اند و سازهای ملی ایران و مخصوصا تار و سه تار را خوش مینواخته اند و شاگردان بسیار تربیت کرده اند.
( اسم ) نامی است از نامهای مردان مسلمان.
ابن محمود نجفی شروانی شماخی

فرهنگ اسم ها

اسم: علی اکبر (پسر) (عربی) (مذهبی و قرآنی) (تلفظ: a.-akbar) (فارسی: علي‌اکبر) (انگلیسی: ali-akbar)
معنی: ترکیب دو اسم علی و اکبر ( بلندقدر و بزرگتر )، ( علیِ اکبر به اضافه کسره ) علی بزرگتر، ( اَعلام ) فرزند حسین ابن علی ابن ابی طالب، پسر جوان امام حسین ( ع ) که در واقعه ی کربلا [ هجری] در جنگ با سپاهیان یزید شهید شد، نام پسر امام حسین ( ع )

جملاتی از کلمه علی اکبر

حسین را، گر علی اکبر شد از جور خسان کشته حسن هم قاسمش پامال از سمّ ستوران شد

به گیتی هر کجا بینم جوان سرو بالایی بیاد آرم ز سرو قد و بالای علی اکبر

بنای توفیقی منزل مسکونی علی اکبر خان توفیقی نخستین شهردار و رئیس بلدیه شهر زنجان بوده است که سبک معماری آن مربوط به اواخر دوران قاجار و اوایل پهلوی می‌باشد. این ساختمان امروزه تبدیل به موزه شده است و موزه شهداء زنجان تحت نظارت بنیاد شهید استان در سال ۱۳۷۸ در خانه توفیقی افتتاح گردید.

چشم نرگس، ترانه‌ای قدیمی در آواز دشتی است که آهنگ آن را به علی اکبر خان شیدا نسبت می‌دهند، اما دلیل قطعی برای این نسبت وجود ندارد، به همین دلیل در بیشتر منابع موسیقی از این نسبت با تردید نام برده شده‌است. شعر این قطعه نیز به فصیح الملک نسبت داده شده‌است.