تضرعا

[ویکی الکتاب] معنی تَضَرُّعاً: تضرّع - زاری-ذلیل شدن
ریشه کلمه:
ضرع (۸ بار)

💡 آيه گذشته با ذكر دلائلروشن اين حقيقت را اثبات كرد كه شايسته عبوديت و بندگى تنها خدا است، و بهدنبال آن در اينجا دستور مى دهد كه دعا و نيايش كه جان و روح عبادت است بايد در برابرخدا انجام گيرد، نخست ميگويد: پروردگار خود را از روى تضرع و در پنهانى بخوانيد(ادعوا ربكم تضرعا و خفية ).

💡 لذا در جمله بعد مى گويد: در چنين حالى شما از لطف بى پايان او استمداد مى كنيد گاهىآشكارا و با تضرع و خضوع و گاهى پنهانى در دروندل و جان او را مى خوانيد (تدعونه تضرعا و خفية ).

💡 پس براى نجات از اين دشمن خطرناك چاره اى جز مذكر مداوم نيست؛ چنان كه بايد ياد خدارا در نهاد و نهان، با ناله و لابه، زنده نگه داشت:واذكر ربك فى نفسك تضرعا وخفيه (886) دشمن انسان حتى نمى گذارد او خواب خوب ببيند و اگر خواب خوب ديده، با برانگيختن خاطرات بد، آن را از يادش مى برد.

💡 سپس در آيه بعد براى تكميل دستور فوق به پيامبر (صلى اللّه عليه و آله و سلّم )دستور ميدهد (و البته يك حكم عمومى است اگر چه روى سخن در آن به پيامبر (صلى اللّهعليه و آله و سلّم ) شده همانند بسيارى ديگر از تعبيرات قرآن ) كه پروردگارت را دردل خود از روى تضرع و خوف ياد كن (و اذكر ربك فى نفسك تضرعا و خيفة )

💡 5 - در دعا خود را به زحمت قافيه سنجى مقيد نكند؛ زيراحال دعا كننده حال تضرع است و تضرع با تكلف سازگار نيست چنانچه خداى تعالى مىفرمايد: (ادعواربكم تضرعا و خفيه انه لايحب المعتدين (24)