بنا گذاشتن

مساءله 6 - اگر در فعلى از افعال نماز احتياط شك كند كه انجام داده يا نه اگر درمحل است انجام دهد و اگر از محل آن عمل گذشته بنا را بر اين بگذارد كه انشاء الله انجامداده ام همان طور كه در اصل نماز وظيفه چنين بود و اگر در ركعت هاى آن شك كند اقوى آناست واجب است بنا را بر اكثر بگذارد مگر اينكه بنا گذاشتن بر اكثر معنايش بطلان نمازباشد كه در اين صورت بنا را بر اقل مى گذارد لكن نزديك تر به احتياط اين است كهمع ذلك هم نماز احتياط را اعاده كند و هم اصل نماز را.

بنابراين از مطالبى كه گفتيم روشن شد كه: اولا بنا گذاشتن بر آزادى انسان بهطور مطلق، امرى است كه صريحا مخالف حق فطرى و مشروع انسان است، آنهم حقى كهنسبت به ساير حقوق مشروع و فطرى انسان اولويت دارد. و ثانيا آن برده گيرى كهاسلام معتبرش ‍ دانسته حقى است كه با قوانين فطرت مطابقت دارد، و آن عبارت است ازبرده گيرى دشمنان دين و محاربين با مجتمع اسلامى، چنين كسانى از حريتعمل محروم شده به حكم اجبار به داخل مجتمع اسلامى جلب و در زى بردگان در خواهند آمد،و آن قدر در آن مجتمع خواهند زيست تا آنكه بر اساس تربيت صالح دينى تربيت يافتهتدريجا آزاد و به مجتمع احرار ملحق شوند، علاوه بر اينكه زمامدار مسلمين حق دارد كه اگربراى مجتمع دينى مصلحت بداند تمامى بردگان را تا آخرين نفر آزاد نموده يا در حق آنهارفتار ديگرى كه منافى با احكام الهى نباشدمعمول دارد، و حال آنكه اگر اين بردگان به بردگى مسلمين در نيامده بودند يقينا نهاينطور سالم و محترم مى زيستند و نه نعمت دين و تربيت دينى كه اعظم نعمتهاستنصيبشان ميشد.