ابوحاتم سجستانی یکی از شخصیتهای برجسته در تاریخ ادبیات و علم اسلامی به شمار میآید. او در قرن سوم هجری در شهر سجستان متولد شد و در زمینههای مختلف علمی به ویژه تاریخ و ادبیات فعالیتهای چشمگیری داشته است. این عالم بزرگ به خاطر دقت نظر و روش تحقیقاتیاش در جمعآوری و تحلیل اطلاعات شناخته میشود. آثار او تأثیر زیادی بر روی نسلهای بعدی دانشمندان و ادیبان گذاشته و موجب شکلگیری رویکردهای جدید در حوزههای مختلف علمی گردیده است. ابوحاتم سجستانی با استفاده از شیوههای نوین در نگارش و تحقیق، به ترویج علم و دانش در جامعه خود پرداخت و به عنوان یک معلم و پژوهشگر، نقش مهمی در گسترش آگاهیهای عمومی ایفا کرد. او همواره تلاش میکرد تا با تأکید بر اهمیت علم و دانش، نسلهای آینده را به یادگیری و پژوهش تشویق کند. آثار او هنوز هم در دسترس پژوهشگران و علاقهمندان به تاریخ ادبیات اسلامی قرار دارد و به عنوان یک منبع معتبر شناخته میشود.

ابوحاتم سجستانی
لغت نامه دهخدا
ابوحاتم سجستانی. [ اَ ت ِ م ِ س ِ ج ِ ] ( اِخ ) سهل بن محمدبن عثمان بن یزید جشمی سیستانی، نحوی، لغوی، مقری. به بصره میزیست و از علوم قرآن بهره کافی داشت. علم عروض نیکو میدانست و الکتاب سیبویه را دو بار از اخفش فراگرفت و از اصمعی و ابی زید انصاری و ابی عبیده معمربن مثنی روایات بسیار در لغت و سایر اقسام ادب دارد. ابن درید و مبرد از شاگردان اویند. او را در انواع عربیت و جز آن کتب بسیار است و از جمله: کتاب الشمس و القمر. کتاب فی النحو. کتاب الشوق الی الوطن. کتاب الوصایا. کتاب المعمرین.کتاب القرأات. کتاب فی النقط و الشکل للقرآن. کتاب مایلحن فیه العامه. کتاب الطیر. کتاب المذکر و المؤنث. کتاب الشجر و النبات. کتاب المقصور والممدود. کتاب المقاطع و المبادی. کتاب الفرق. کتاب الفصاحه. کتاب النخله. کتاب الاضداد. کتاب القسی و النبال و السهام.کتاب السیوف و الرماح. کتاب الوحوش. کتاب الحشرات. کتاب الهجاء. کتاب الزرع. کتاب خلق الانسان. کتاب الادغام. کتاب اللباء و اللبن الحلیب. کتاب الکرم. کتاب الشتاء و الصیف. کتاب النحل و العسل. کتاب الابل. کتاب العشب و البقل. کتاب الاتباع. کتاب الخصب و القحط. کتاب اختلاف المصاحف. کتاب الجراد. کتاب الحر و البرد. کتاب اللیل و النهار. کتاب الفرق بین الاَّدمیین و بین کل ذی روح. حاجی خلیفه کتابی را به نام المزال و الحر به ابوحاتم نسبت می کند و نمیدانم مراد او سجستانی یا ابوحاتم دیگر است. وفات ابوحاتم 255 هَ. ق. بوده است.
