اقا

واژه آقا از ریشه‌های ترکی و مغولی به معنای برادر بزرگ‌تر است و به‌طور گسترده‌تری به‌عنوان عنوانی محترمانه در ابتدای یا انتهای نام بزرگان، اربابان، ریش‌سفیدان، حاکمان و روحانیان به کار می‌رود. این واژه پس از حمله مغول به زبان فارسی وارد شد و به تدریج دامنه کاربرد آن گسترش یافت. آقا گاهی به معنای بزرگ و سرور نیز به‌عنوان نشانه‌ای از احترام پس از نام افراد استفاده می‌شود. از قرن هشتم هجری به بعد، این واژه با نام‌های غیرمغولی نیز به کار رفته و از قرن نهم هجری به بعد در کنار نام زنان نیز دیده می‌شود. از دوره صفویه به بعد، ترک‌زبانان ایرانی معمولاً آقا را پیش از نام افراد و فارسی‌زبانان پس از آن به کار می‌بردند. در میان ترکان عثمانی، آقا به معنای افندی، رئیس گماشتگان، برادر بزرگ‌تر و فرمانده نظامی استفاده می‌شد و همچنین اعضای خاندان سلطنتی را با این لقب خطاب می‌کردند. این واژه بعدها به معنای خواجه نیز به کار رفت و در دوره‌های صفویه و قاجاریه به همین معنا مورد استفاده قرار گرفت. واژه آغا با همین املا به معنای شاهدخت یا خاتونی از خاندان سلطنتی و همچنین خواجگان به کار می‌رفت تا از واژه آقا برای مردان متمایز شود. "آغا" در انتهای نام شاهزاده خانم‌های دوره تیموری و صفویه، مانند گوهرشاد آغا و شادملک آغا، مشاهده می‌شود.

لغت نامه دهخدا

( آقا ) آقا. ( ترکی،اِ ) خواجه. کیا. مهتر. سراکار. سرکار. بزرگ. سَر. سَرور. میر. میره. خداوند. خداوندگار. سیّد. مولی. صاحب. و در صدر یا ذیل نامهای خاص، کلمه تعظیم است.
- آقابالاسر؛ مدعی سری و مهتری بر کسی بی سود و نفعی برای آن کس: آقابالاسر لازم ندارم.
- مثل آقاها؛ در تداول خانگی، مؤدّب. موقّر.
آقا.( اِخ ) نام قلعه ای بکرمان. رجوع به کلاته آقا شود.

فرهنگ معین

( آقا ) [ مغ. ] ( اِ. ) ۱ - برادر بزرگتر، برادر مهتر. ۲ - امیر، ارباب، سرور، رییس. ۳ - عنوانی است که برای احترام و تفخیم به اول یا آخر اسم کسی می افزایند: آقامحمد، محمدآقا. ج. آقایان.

فرهنگ عمید

( آقا ) ۱. عنوان احترام آمیز که هنگام خطاب به مردان اطلاق می شود یا پیش از نام آنان می آید.
۲. [عامیانه] پدر، پدر بزرگ، شوهر، همسر زن، آخوند، ملا، شخص بزرگ و محترم.

فرهنگ فارسی

( آقا ) ( اسم ) ۱ - برادر بزرگتر برادر مهتر. ۲ - برادر پدر عم عمو. ۳ - امیر رئیس بزرگ قوم. ۴ - عنوانی که برای احترام و تفخیم باول یا باخر اسم می افزایند: آقامحمد محمد آقا آقا جعفر جعفر آقا. در تخاطب و تحریر عنوان مذکور را در اول اسم در آورند و بصورت اضافه با - ی - بکاربرند: آقای محمد عرفانی ولی طبق قاعده بدون اضافه باید بکار رود ( چنانکه درافغانستان و پاکستان و هندوستان هنوز متداول است ).
خواجه سرور
کلمه احترام که بیشتربانام شخص ذکرمی شود، به معنی بزرگ، سرور، خواجه، صاحب

جملاتی از کلمه اقا

اقا ۷٬۱۰۲ نفر جمعیت دارد و ۶۷۰ متر بالاتر از سطح دریا قرار دارد.
که برادر اقا میررفیع در تیله بن قرار دارد.
فال گیر
بیا فالت رو بگیرم!!! بزن بریم
فال قهوه فال قهوه فال تک نیت فال تک نیت فال تاروت فال تاروت فال اوراکل فال اوراکل