اولوا الامر

کلمه‌ی «اولوا الامر» در متون اسلامی به معنای «اهل امر» یا «کسانی که مسئولیت و اختیار دارند» است. این عبارت معمولاً به افرادی اطلاق می‌شود که در امور دینی و اجتماعی رهبری و هدایت مردم را بر عهده دارند و صلاحیت تصمیم‌گیری و مدیریت جامعه را دارند.

در قرآن کریم، این اصطلاح برای اشاره به کسانی به کار رفته که باید به فرمان خدا و پیامبر عمل کنند و همچنین مردم را به راه درست هدایت نمایند. به عبارت دیگر، «اولوا الامر» شامل کسانی است که اختیار اجرا و نظارت قوانین الهی و مصالح جامعه را دارند و مسئول اجرای عدالت هستند.

کاربرد این عبارت در فقه و تفسیر، اهمیت رعایت اطاعت و همکاری با مسئولان صالح و عادل را نشان می‌دهد. این افراد وظیفه دارند مردم را به نظم، عدالت و رعایت دستورات دینی دعوت کنند و مردم نیز موظف‌اند در چارچوب شرعی و قانونی از آنان پیروی کنند تا جامعه سالم و هماهنگ باشد.

تصویر معنی اولوا الامر

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] اولوا الامر امامان دوازده گانه است.
اولوا الامر از دو کلمه «اولوا» و «الامر» ترکیب یافته است. «اولوا» به معنای صاحبان و مالکان، جمعی است که از لفظ خود مفردی ندارد. بعضی گفته اند: اسم جمع و مفرد آن «ذو» است. اولوا همواره به شکل اضافه به امر محسوس یا معقول به کار می رود؛ مانند: اولوا الارحام، اولوا القربی، اولوا العلم، اولوا الفضل، اولوا الامر و الامر به معنای فرمان، شأن (کار) و شیئ است. شاید بتوان گفت از میان این معانی معنای اصلی و جامع امر، شیئ است که با توجه به سیر تطور و تحول لغت به معنای شیئ خاص (کار) و منشأ تحقق کار (فرمان) نیز دانسته شده است. با توجه به معنای لغوی الامر می توان برای اولوا الامر معانی ذیل را برشمرد: صاحبان دستور، صاحبان کار و صاحبان شیئ.
در روایات شیعه
براساس تفاسیر و روایات شیعه، «شیئ» در معنای اخیر اصطلاحاً یک شیئ معهود و شناخته شده یعنی مقام ولایت، خلافت و حکومت است، زیرا بنابر معنای مذکور «ال» در الامر برای عهد است، بنابراین اولوا الامر کسانی اند که شئون دین و دنیای مردم به دست آنان است و آنان باید صاحبان کار حکومت و کارگزاران آن باشند، چنان که ایشان صاحبان دستور بوده و اطاعتشان بر مردم لازم است.
در تفاسیر سنی
مفسران اهل سنت اولوا الامر را به امیران و زمامداران جامعه، صاحب منصبان حکومتی (اهل حلّ و عقد)، فرماندهان، خلفا و جانشینان چهارگانه پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم)، آگاهان و صاحبان بصیرت از صحابه پیامبر (صلی الله علیه وآله وسلم) و دانشمندان دینی تفسیر و تطبیق کرده اند.

جمله سازی با اولوا الامر

همه مفسران شيعه در اين زمينه اتفاق نظر دارند كه منظور از اولوا الامر، امامان معصوم ميباشند كه رهبرى مادى و معنوى جامعه اسلامى، در تمام شئون زندگى از طرف خداوند وپيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) به آنها سپرده شده است، و غير آنها راشامل نمى شود، و البته كسانى كه از طرف آنها به مقامى منصوب شوند و پستى را درجامعه اسلامى به عهده بگيرند، با شروط معينى اطاعت آنها لازم است نه به خاطر اينكه اولواالامرند، بلكه به خاطر اينكه نمايندگان اولواالامر مى باشند.

بعضى ديگر از مفسران مانند نويسنده تفسير المنار و تفسير فىظلال القرآن و بعضى ديگر معتقدند كه منظور از اولوا الامر نمايندگان عموم طبقات، حكام و زمامداران و علما و صاحب منصبان در تمام شئون زندگى مردم هستند، اما نه بطور مطلق وبدون قيد و شرط بلكه اطاعت آنها مشروط به اين است كه بر خلاف احكام و مقررات اسلام نبوده باشد.

اگر منظور از اولوا الامر امامان و رهبران معصوم است، پس چرا درذيل آيه كه مسئله تنازع و اختلاف مسلمانان را بيان ميكند ميگويد: (فان تنازعتم فى شىء فردوه الى الله و الرسول ان كنتم تومنون بالله و اليوم الاخر ذلك خير و احسنتاويلا: اگر در چيزى اختلاف كرديد آن را به خدا و پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم) ارجاع دهيد اگر ايمان به پروردگار و روز بازپسين داريد، اين براى شما بهتر وپايان و عاقبتش نيكوتر است -

درست است كه آنها علما و دانشمندان را نيز جزء اولوا الامر گرفته‌اند، ولى در حقيقت مطابق‌اين تفسير علما و مجتهدان به عنوان ناظر و مرجع عاليتر از ساير نمايندگان طبقات شناخته شده اند نه مرجعى در رديف آنها، زيرا علما و دانشمندان بايد بر كار ديگران ازنظر موافقت با كتاب و سنت نظارت داشته باشند و به اين ترتيب مرجع عالى آنها خواهندبود و اين با تفسير فوق سازگار نيست.

گزارش محتوای نامناسب