نفتالین

نفتالین. [ ن َ ] ( فرانسوی، اِ ) ماده خشک بدبوی سفیدرنگی که از نفت گیرند و برای جلوگیری از بید زدن پارچه و لباس آن را بر بافته های پشمی چون جامه و قالی و قالیچه پاشند، همچنین برای دفع موریانه به کار برند.

(نَ ) [ فر. ] (اِ. ) جسمی است که از قطران زغال سنگ بدست می آید جامد و سفید با بلورهای درخشان و بوی نافذ است. در صنایع رنگ سازی و عطرسازی به کار می رود. نوع ناخالص و نامرغوب آن برای دفع حشرات مفید است.

ماده ای جامد، بدبو، و سفیدرنگ به صورت گَرد و پوسته های نازک که از قطران زغال سنگ به دست می آید و برای محافظت پارچه های پشمی، قالی، و قالیچه از بید و موریانه به کار می رود.

(اسم ) هیدرو کربوری است حلقوی مرکب از دو حلقه بنزنی که فرمول آن را میتوان بصورت نوشت. این جسم در شرایط معمولی جامد است و بصورت ورقه های سفیدی متبلور میگردد. در ۷۹ درجه حرارت ذوب میشود و در ۲۱۸ درجه میجوشد. در بنزن و الکل جوش حل میشود.در صنعت نفتالین را از قطران و زغال سنگ استخراج میکنند. نفتالین در شرایط معمولی تصعید میشود و چون ذرات تصعید شده سمی است حشرات را میکشد و از طرفی چون بلورهایش دارای بوی خاصی هستند که حشرات از آن گریزانند برای محافظت البسه پشمی از خطر بید خوردگی از آن استفاده میکنند نفتالین.

نَفتالین (naphthalene)
با فرمول C۱۰H۸، هیدروکربنی آروماتیک، درخشان، سفیدرنگ، و جامد، حاصل از قطران زغال سنگ. بوی گلوله های نفتالین، که برای جلوگیری از بیدزدگی لباس به کار می روند، به سبب این ماده است. از این ماده برای ساخت ایندیگو و رنگینه های آزو استفاده می کنند و ضدعفونی کننده ای ملایم است. به منزلۀ ضدآفت یا حشره کش نیز به کار می رود. در طبیعت، در لانۀ موریانه ها یافت می شود. موریانه ها با آن دشمنان خود، از جمله مورچه های قرمز، را فراری می دهند. محققان امریکایی مقادیر نظرگیری نفتالین را در لانۀ موریانه ها شناسایی کردند (۱۹۹۸)، ولی هنوز هم منشأ نفتالین در آن جا دقیقاً تعیین نشده است.

💡 ظرفیت حلالیت کلی یک حلال در درجه اول به قطبیت آن بستگی دارد.برای مثال، یک حل‌شونده بسیار قطبی (آب دوست) مانند اوره در آب بسیار قطبی بسیار محلول است، در متانول با قطبیت نسبتا کمتر محلول است و عملاً در حلال‌های غیرقطبی نامحلول است. در مقابل، یک املاح غیر قطبی یا چربی دوست مانند نفتالین در آب نامحلول، در متانول نسبتاً محلول و در بنزن غیر قطبی بسیار محلول است.