شامپانزه

شامپانزه. [ زِ ] ( فرانسوی، اِ ) کلمه افریقایی است. و نام نوعی از میمون باشد. رجوع به شمپانزه شود.

( اسم ) گونه ای از میمون های انسان نما که بدون دم است و در جنگلهای افریقایی میزید. قدش از انسان کوتاهتر و بدنش از موهای بلندی پوشیده شده است فرمول دندانیش شبیه انسان است ولی آرواره بزرگ قوی و همچنین دندانهای بزرگ نیش نمو یافته دارد. جمجمه اش کوچک و پیشانیش عقب رفته است و چون شست پایش در مقابل انگشتان دیگر قرار گرفته از پا نیز مانند دست استفاده می کند

شامپانزه نام رایجی برای دو گونه کپی ( Ape ) در سردهٔ پان ( Pan ) است. این دو گونه در جنگل های کنگو زندگی می کنند و رود کنگو دیوار حائلی میان زیستگاه طبیعی این دو گونه است:
• شامپانزه معمولی که خودش شامل حداقل چهار زیرگونه است.
• بونوبو فاقد زیرگونه است.
شمپانزه همانند گوریل ها، اورانگوتان ها و انسان، عضوی از خانوادهٔ انسان ساییان هستند. شامپانزه ها حدود شش میلیون سال پیش از انسان جدا شده اند و اکنون دو گونه شامپانزه های موجود نزدیک ترین خویشاوندان زندهٔ انسان هستند. دو گونهٔ شامپانزه معمولی و بونوبو ( شامپانزهٔ کوتوله ) نزدیک به ۱ میلیون سال پیش از هم جدا شده اند. انسان و شامپانره نزدیکترین خویشاوندان ژنتیکی ( با حدود ۱٫۲ درصد تفاوت DNA ) می باشند.
در گذشته گونه ی دیگری به نام میمون بیلی ( Bili ape ) نیز در نظر گرفته می شد اما بعدها مشخص شد که آنان صرفا یک جمعیت از شامپانزه های معمولی بوده اند. امروزه نیز یک گونه ی باستانی به نام میمون شبحی ( Ghost ape ) برای این سرده در نظر گرفته می شود.
سردهٔ پان ( Pan ) بخشی از زیرخانوادهٔ انسان ساییان است که انسان هم به آن تعلق دارد. انسان و شامپانزه نزدیک ترین خویشاوند فرگشتی هم هستند و طی فرایند گونه زایی در حدود ۶ تا ۱۲ میلیون سال پیش از هم جدا شده اند. پژوهش ماری - کلر کینگ در سال ۱۹۷۳ نشان داد که ۹۹٪ دی ان ای انسان همانند شامپانزه است. البته پژوهش های بیشتر نشان داد که این رقم در حدود ۹۷ درصد است. شواهد نشان می دهد که کروموزم دو انسانی از ترکیب دو کروموزم شامپانزه ایجاد گردیده است. برخی از این تفاوت نیز در بخش های دی ان ای بی رمز قرار گرفته است و برخی بصورت کپی شدن انزیمی مانند گلوتامیناز که نوروتراسمیتر در سیستم عصبی مرکزی می باشد و شاید بتواند هوش انسان ها را توجیه کند. به دلیل این شباهت ژنتیکی، برخی پیشنهاد داده اند که بهتر است شامپانزه ها را به جای سردهٔ پان در سردهٔ هومو ( Homo ) طبقه بندی کنند. دلیلی که آورده می شود این است که بسیاری گونه ها با تفاوت ژنتیکی بیشتر از انسان و شامپانزه در یک سرده فرض می شوند.
بسیاری سنگواره های انسان پیدا شده ولی سنگواره های شامپانزه تا سال ۲۰۰۵ توصیف نشده بود. جمعیت های شامپانزهٔ حاضر در غرب و مرکز آفریقا با مناطقی که سنگواره های انسان در آن یافت شده ( بیشتر شرق آفریقا ) هم پوشانی ندارد. اگرچه، سنگواره هایی از شامپانزه ها در کنیا یافت شده است. این بدان معنی است که در دوران پلیستوسن میانه، انسان ها و اعضای سردهٔ پان در شرق آفریقا در کنار هم می زیسته اند.
شامپانزه (فیلم ۱۹۳۲). شامپانزه ( انگلیسی: The Chimp ) فیلمی کمدی با نقش آفرینی لورل و هاردی است.
سیرکی که لورل و هاردی در آن کار می کنند ورشکست می شود و مالک سیرک به هر یک از کارکنان یکی از حیوانات سیرک را به عنوان دستمزد می هد. از این میان سهم هاردی یک گوریل ماده و سهم لورل جعبه ای پر از ساس می شود. مشکل اصلی اینجاست که آنها جایی را برای اقامت ندارد و کسی هم به یک گوریل اتاق اجاره نمی دهد.
شامپانزه (فیلم ۲۰۰۱). «شامپانزه» ( انگلیسی: The Chimp ( 2001 film ) ) یک فیلم است که در سال ۲۰۰۱ منتشر شد.

رجوع شود به:شمپانزه

💡 گونه‌های عربی این باغ وحش عبارتند از: غزال، بز کوهی، سیاه گوش، روباه، گرگ، کفتار، پلنگ، گربه وحشی، مار، راسو و سوسمار، جوجه‌تیغی، خرگوش. گونه‌های در خطر انقراض نیز مانند گوسفند مخصوص شمال آفریقا، ببر سیبری و بنگالی، گرگ عربی، کفتار، گربه وحشی، غزال کوچک آفریقایی، گوریل و شامپانزه نیز در این باغ وحش نگهداری می‌شوند.

💡 این فیلم دربارهٔ جیم گودوین، مربی حیواناتی است که با شامپانزه حیوان خانگی‌اش همراهی می‌کند، که بعداً به یک قاتل زنجیره‌ای تبدیل می‌شود. این فیلم الهام گرفته از رویدادهای واقعی زندگی قاتل سریالی لری لی رانز است.

💡 در بیشتر جانوران آمیزش جنسی فقط به منظور تولیدمثل انجام می‌شود، اما برخی میمون‌ها از جمله شامپانزه و نیز دلفین‌ها جانورانی هستند که رفتارهای جنسی را به دلایلی دیگر نیز انجام می‌دهند.