سنگ نگاره

تصویر برجسته بر روی سنگ، صورت برجسته که بر روی سنگ کنده باشند.

{lithograph} [هنرهای تجسمی] قطعه سنگی که بر روی آن تصاویر یا نوشته هایی حک شده باشد

سنگ نگاره نگاره ای نمادین است که بر روی سنگ تراشیده شده و بر روی سطح بیرونی آن نمایش داده می شود. سنگ نگاره نه انواعی از تصویرنگاشت، که رویدادها را بر پایهٔ ترتیب زمانیشان به نمایش می گذارند، هستند و نه غارنگاره، که یک نوع نقاشی بر روی دیوارهای یک غار است. آن ها بخشی از هنر سنگی هستند.
سنگ نگاره ها را می توان از کهن ترین آثار تاریخی و هنری به جا مانده از بشر دانست. در ایران، چند ده هزار نمونه از این نقاشی ها بر روی سنگ ها یافت شده اند. عمر بعضی از این نگاره ها به بیش از ۴۰٬۰۰۰ سال می رسد. بزرگترین و کاملترین سنگ نگاره های ایران در منطقه تیمره گلپایگان قرار دارد. هنر صخره ای کهن ترین شکل سنگ نگاره است. کشف سند ازدواج به شکل سنگ نگاره در حدود ۱٬۳۵۰ پیش از میلاد در بوگازکوی ( Boḡazköy ) واقع در آناتولی، با ذکر نام پادشاه هیتی و حاکم تمدن میتانی که فرمانروایان سرزمین هایی هستند که مردم در آنجا به الهه های هندی - ایرانی میترا - وارونا، ایندرا و اشوین ها متوسل می شوند و آن ها را می پرستند. این سند ظاهراً رسیدن موجی از اقوام هندو - ایرانی را به شمال غرب ایران تصدیق می کند.

💡 رود اناربار به عنوان عامل اصلی برای آبیاری دشت بزرگ گلپایگان شناخته می شود و به عنوان یکی از مهمترین دلایل تمدنهای پیش از تاریخی و تاریخ در دشت گلپایگان و یکی از عوامل پیدایش بزرگترین مجموعه سنگ نگاره های ایران در تیمره گلپایگان می باشد.

💡 در تصویر سنگی این نیایشگاه بیش از ۴۰۰ نفر در حال نیایش مشاهده می‌شوند و بنا به گفته کارشناسان در این تصاویر نخستین نگاه بشر به مذهب و آئین شکل گرفته‌است و حمل خدایان، قربانی کردن و اجرای موسیقی از دیگر صحنه‌های بکر این سنگ نگاره هاست.

💡 در متون آنها شواهدی وجود دارد که هیتی‌ها ایندرا، میترا و وارونا را می‌پرستیدند. کشف سند ازدواج به شکل سنگ نگاره در حدود ۱۳۵۰ پیش از میلاد در بغازکوی واقع در آناتولی، با ذکر نام پادشاه هیتی و حاکم میتانی که فرمانروایان سرزمین‌هایی هستند که مردم در آنجا به میترا-وارونا، ایندرا و اشوین‌ها متوسل می‌شوند و آن‌ها را می‌پرستند ظاهراً رسیدن موجی از اقوام هندو-ایرانی را به شمال غرب ایران تصدیق می‌کند.

💡 پیش از این نیز سنگ نگاره ای پیدا شده بود.این سنگ نگاره ها که شبیه سنگ نگاره های شهر یئری میباشند در محوطه قلعه باشی در مرکز روستا نگهداری میشوند.