خَ بُ زِ گیاهی از خانواده کدوییان است که میوه‌ای بزرگ، شیرین و پرآب تولید می‌کند. در فرهنگ عامه، اصطلاح پوست زیر پای کسی گذاشتن به معنای فراهم آوردن شرایطی برای فریب دادن فردی و به نوعی به لغزش انداختن او به کار می‌رود. این کنایه بیانگر آن است که گاهی افراد با نیرنگ و ترفند، دیگری را در وضعیتی قرار می‌دهند که نتواند به درستی تصمیم بگیرد و تحت تأثیر قرار گیرد. این عمل می‌تواند ناشی از نیت‌های ناپسند و سوءاستفاده از اعتماد دیگران باشد. در واقع، این مفهوم به ما یادآوری می‌کند که باید در روابط خود هوشیار باشیم و از سوءاستفاده‌های احتمالی در امان بمانیم.
خربزه
لغت نامه دهخدا
خربزه. [ خ َ ب ُ زَ/ زِ ] ( اِ ) میوه ای است شیرین و لذیذ و خوشبو و کلان. ( ناظم الاطباء ). میوه خوشبودار کلان چرا که «خر» بالفتح بمعنی کلان و «بزه » بضم موحده و فتح زاء معجمه بمعنی میوه شیرین و خوشبودار چون خربزه به نسبت اکثر میوه ها کلان و خوشبودار است. لهذا به این اسم مسمی گردید. ( غیاث اللغات ) ( آنندراج ). بطیخ. ( منتهی الارب ). اَبُوالاْ َصفَر. ( یادداشت بخط مؤلف )
فرهنگ عمید
۲. بوتۀ این میوه که کوتاه و ساقه هایش بر روی زمین خوابیده است.
* خربزهٴ ابوجهل: (زیست شناسی ) حنظل
فرهنگ فارسی
دانشنامه عمومی
دانشنامه آزاد فارسی
خَرْبُزِه
میوۀ یکی از انواع متعلق به گونۀ cucumis melo، از خانوادۀ کدوییان. گیاه خربزه دارای ساقه های خزنده، پیچان، و پیچک دار است. میوۀ آب دار و بزرگ خربزه ارزش غذایی فراوانی دارد و در ایران نژادهای فراوانی از آن کشت می شود. خربزه ظاهراً بومی آسیای مرکزی بوده است، اما هم اکنون در بسیاری از نقاط دنیا کشت می شود. سابقۀ استفاده از خربزه به پیش از میلاد مسیح می رسد. به نظر می رسد منظور از میوه ای که بنی اسرائیل در بیابان های خشک عربستان از آن یاد کردند و در سِفر اعداد کتاب مقدس آمده است، همان خربزه باشد. طبق نوشته های جهانگردان خارجی، در قرون پیشین خربزه های شمال شرق ایران از شهرت جهانی برخوردار بوده اند. همچنین، خربزه های مرکز ایران نیز مشهور بوده اند. این میوه علاوه بر این که از نظر غذایی ارزشمند است، از لحاظ دارویی نیز مفید است. بزرگی و شیرینی خربزه باعث شده است تا در فرهنگ عامه و اشعار از آن استفاده کنند: ای خون دوستانت به گردن، مکن بزه/کس برنداشته است به دستی دو خربزه (رودکی)؛ نشود شاهد زیبارو جز همدم زشت/نخورد خربزۀ شیرین الّا کفتار (قاآنی).
دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] خربزه میوه ای معروف است و در بابهای زکات، تجارت، یمین و اطعمه و اشربه از آن بحث شده است.
از میوه هایی که در روایات به خوردن آن سفارش و برای آن خواص زیادی شمرده شده، خربزه است؛ لیکن خوردن ناشتا و نیز نوع تلخ آن مکروه است.
حکم خرید و فروش خربزه
معامله کالایی که با آزمودن فاسد می گردد، مانند خربزه، با جهالت درون آن صحیح است و در صورت فاسد بودن، برای خریدار ارش ثابت است.
البته اگر خربزۀ پاره شده قیمتی نداشته باشد، خریدار تمامی بهای پرداختی را باز پس می گیرد.
بیع سلف در خربزه به صورت شمارشی صحیح نیست؛ بلکه باید وزنی معامله شود.
اگر کسی قسم یاد کند که فاکهه (میوه) نخورد، در اینکه شامل خربزه می شود و در نتیجه با خوردن آن حنث (شکستن قسم) تحقق پیدا می کند یا نه، اختلاف است.
جملاتی از کلمه خربزه
ز تو سر زد ای ابله خر، بزه که امسال ماندیم بی‌خربزه
شنیده‌ام که فقیهی به دشتوانی گفت که هیچ خربزه داری رسیده؟ گفت آری
بادهٔ خاص خورده‌ای، نُقل خلاص خورده‌ای بوی شراب می‌زند، خربزه در دهان مکن
